เรียกได้ว่า Hackathon เป็นรูปแบบกิจกรรมที่ช่วยให้เกิดไอเดียด้านนวัตกรรมที่รวดเร็วที่สุดและเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องในบ้านเรา โดยเมื่อก่อน เราจะเห็น Hackathon เกิดขึ้นจากภาคเอกชนหรือภาคการศึกษา ซึ่งแม้จะนำไปสู่นวัตกรรมใหม่ๆ และพัฒนาไปเป็นธุรกิจได้ แต่หลายครั้งที่ Hackathon ไม่ได้เริ่มต้นจากการเห็นปัญหาเชิงนโยบายที่เกิดขึ้นจริง จึงไม่ได้แก้ปัญหาใหญ่ที่เกิด Impact แก่ภาพรวมธุรกิจในระดับประเทศได้ ซึ่งผู้ที่เห็นปัญหาเชิงนโยบายได้ดีที่สุดก็คือ ภาครัฐ นั่นเอง

ดังนั้น เบื้องหลังของ Hackathon ที่เกิดจากความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชนจึงเป็นที่น่าสนใจไม่น้อย โดยล่าสุด กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศหรือ DITP กับ Backyard บริษัทผู้เชี่ยวชาญด้าน AI และ Data สัญชาติไทย พร้อมด้วย Microsoft บริษัทไอทีระดับโลก ได้ร่วมกันจัด Hackathon อันน่าจับตามองที่ชื่อว่า “Hackathon เปิดวาร์ปเส้นทางการค้า ด้วยดาต้าทั่วหล้าฟ้าดิน” ซึ่งมีเป้าหมายมาจากการต่อยอดภารกิจของกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศในการผลักดันสินค้าไทยสู่ตลาดโลก โดยมี Backyard และ Microsoft ช่วยทำให้เป้าหมายดังกล่าวเป็นจริง ซึ่งจะเป็นจริงได้อย่างไรนั้น มาติดตามไปพร้อมกัน

ที่มาของการ “เปิดวาร์ปเส้นทางการค้า” ในรูปแบบ Hackathon

เป็นที่ทราบกันดีว่าเศรษฐกิจของประเทศไทยขึ้นอยู่กับการส่งออกสินค้า ประเทศไทยจึงมีหน่วยงานช่วยสนับสนุนเรื่องการค้าและส่งออกสินค้ามากมาย หนึ่งในนั้นคือ กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ อันเป็นหน่วยงานหลักที่ทำหน้าที่หาช่องทางและประสานงานด้านการค้าต่างประเทศให้แก่ธุรกิจและผู้ประกอบการไทยมาอย่างต่อเนื่อง

ซึ่งในปัจจุบัน เทคโนโลยีได้เข้ามามีบทบาทสำคัญกับธุรกิจและการดำเนินงานต่างๆ กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศได้เล็งเห็นความสำคัญของเทคโนโลยีที่อาจมีส่วนช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติภารกิจของกรมฯ โดยเฉพาะการแสวงหาช่องทางการค้าใหม่ๆ ในต่างประเทศด้วยเทคโนโลยี Big Data แต่อย่างไรก็ตาม การนำเทคโนโลยีมาใช้ไม่ได้เป็นเพียงการซื้อเข้ามาและนำมาใช้เฉยๆ แต่ยังต้องเรียนรู้ ออกแบบกระบวนการ วิธีการ บนพื้นฐานความเข้าใจที่ถูกต้อง จึงจะช่วยให้การใช้เทคโนโลยีเกิดประโยชน์สูงสุด

ด้วยเหตุนี้ กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศจึงเลือกร่วมมือกับ Backyard บริษัทสัญชาติไทยผู้เชี่ยวชาญด้านการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี Data และ AI เพื่อออกแบบวิธีการ Impliment แนวคิดการใช้เทคโนโลยี Big Data มาสร้างเครื่องมือต่อยอดธุรกิจแก่ผู้ประกอบการไทยตามเป้าหมายของกรมฯ ซึ่งทาง Backyard มองว่าวิธีการที่ช่วยให้แนวคิดของกรมฯ เป็นจริงต้องใช้วิธีการ “Hackathon” ซึ่ง Backyard มองว่านอกจากช่วยให้เกิด Prototype ของนวัตกรรมที่ต้องการได้ภายในเวลาอันสั้นแล้ว ยังเป็นรูปแบบการทำงานที่บรรดา Talent ด้าน Tech และ Startup คุ้นเคย และการเป็นพื้นที่แบบ Open Playground จะช่วยนำความรู้ความเชี่ยวชาญหลายหลากสาขามาผสานกันเพื่อให้เกิดเป็นนวัตกรรมที่ตอบโจทย์อย่างรอบด้านที่สุด

แน่นอนว่า Backyard เป็นบริษัทที่เชี่ยวชาญด้านการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี Big Data และ AI ในด้านต่างๆ จึงมีความรู้ที่ช่วยกำหนดทิศทางของ Hackathon ครั้งนี้ แต่อย่างไรก็ตาม Hackathon ที่ดีต้องมีเครื่องมือ สถานที่ โครงสร้างพื้นฐานและสภาพแวดล้อมที่พร้อม Backyard จึงขอรับการสนับสนุนจาก Microsoft บริษัทไอทีชั้นนำของโลก ซึ่ง Microsoft ตอบรับด้วยดีโดยเสนอทั้งสถานที่, Cloud Infrastructure อย่าง Azure และนำผู้เชี่ยวชาญมาสนับสนุน Hackathon ด้วย

ทั้งหมดนี้คือที่มาของ Hackathon เปิดวาร์ปเส้นทางการค้า ด้วยดาต้าทั่วหล้าฟ้าดิน ที่มุ่งมั่นหา Solution การใช้เทคโนโลยี Big Data เพื่อต่อยอดประโยชน์ทางการค้า ด้วยความร่วมมือกันระหว่าง Backyard, กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ และ Microsoft โดยทั้ง 3 ฝ่ายได้เลือกโจทย์ให้ผู้เข้าแข่งขันหาโอกาสและช่องทางการค้าให้กับสินค้าส่งออกสำคัญของประเทศไทย

บทเรียนและผลลัพธ์จาก Hackathon

เมื่อกลั่นกรองแนวคิดและรวบรวม Partner ได้อย่างแข็งแรง ก็ถึงเวลาปฏิบัติการตั้งแต่การรับสมัครที่มีผู้สมัครเข้าร่วมมากถึง 200 ราย คัดเลือกเหลือเพียง 15 ทีม โดยประเมินจากความพร้อมของทีม ทั้งความเชี่ยวชาญทาง Business และ Technical โดยรวมของทีม ประสบการณ์ทำงานของสมาชิก รวมถึงเหตุผลและความมุ่งมั่นที่จะร่วมเข้าโครงการ Hackathon ครั้งนี้

เนื่องจากเป็นการจัด Hackathon ด้าน Big Data และ AI สิ่งที่สำคัญในการให้ผู้เข้าร่วมพัฒนาผลงานได้ก็หนีไม่พ้น Data ต่างๆ ที่ต้องมีความหลากหลายและสอดคล้องกับความเป็นจริง ซึ่ง Backyard ได้เตรียมชุดข้อมูลพื้นฐานที่จำเป็นต่อการพัฒนากระบวนการค้าขายระหว่างประเทศ ทั้งยังได้รับการสนับสนุนข้อมูลจริงจากกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นข้อมูลจริง ช่วยให้การพัฒนาผลงานใน Hackathon ครั้งนี้ใกล้เคียงความเป็นจริงมากขึ้น

นอกจากนี้ ยังมีบุคลากรที่อยู่ในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีจาก Backyard ร่วมสนับสนุน อำนวยความสะดวก และให้คำแนะนำผู้เข้าแข่งขัน โดยมีทั้งทีม Data Scientist, Data Engineer, Business Analyst, Presentation and Storyteller รวมถึง Facilitator ต่างๆ ซึ่งนอกจากผู้เข้าร่วมโครงการจะได้สัมผัสกับคนทำงานจริงในอุตสาหกรรมที่ตัวเองสนใจแล้ว ทีมงานจาก Backyard ก็ได้รับประสบการณ์แปลกใหม่จากการสนับสนุนผู้เข้าร่วมโครงการด้วย

ไม่เพียงเท่านี้ Backyard ซึ่งเป็นผู้จัดยังเห็นว่าการพัฒนา Big Data and AI Solution ในด้านการค้าระหว่างประเทศ จำเป็นต้องผสานศาสตร์ความรู้หลากหลายสาขา ไม่เพียงแค่เรื่องเชิงเทคนิคเท่านั้น โดย Backyard ได้เชิญนักเศรษฐศาสตร์มาร่วมให้คำปรึกษาและตัดสิน Pitching ร่วมกับผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิคด้วย

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น คือนวัตกรรมที่ต่อยอดได้และประสบการณ์อันล้ำค่า

หลังจากผ่านพ้นวันลงมือแข่งขันเมื่อวันที่ 17-18 สิงหาคม เราได้เห็นความสามารถของนักนวัตกรรมชาวไทยที่เข้าร่วมโครงการอย่างน่าสนใจ โดยผู้เข้าแข่งขันต่างนำเสนอไอเดียการคิดค้นนวัตกรรมที่ดี สามารถเลือกหยิบชุดข้อมูลและออกแบบโมเดลการกับกระบวนการวิเคราะห์ได้อย่างหลากหลาย นำไปสู่ Solution ที่สร้างสรรค์อันมีศักยภาพต่อยอดไปใช้งานจริงได้

ไม่เพียงเท่านี้ แต่ละทีมยังต้องผสานความรู้หลายสาขาด้วยกัน ทั้งเชิงเทคนิคอย่างการสร้าง Algorithm ความเข้าใจกระบวนการทางธุรกิจอย่างด้านบัญชี รวมถึงด้านสถิติ การค้า และเศรษฐศาสตร์ ซึ่งผู้เข้าร่วมโครงการสามารถวิเคราะห์พร้อมกับนำเสนอได้อย่างน่าสนใจ จนอาจต่อยอดเป็นต้นแบบการวิเคราะห์ทางเศรษฐกิจในอนาคต

ทั้งหมดนี้คือ Insight การจัด Hackathon ที่ประสบความสำเร็จทั้งด้านจำนวนผู้สมัคร กระบวนการทำงานของโครงการ การพัฒนาความรู้ที่แข็งแรง และผลงานที่ล้วนแล้วแต่เป็น Solution ที่น่าสนใจ และ Hackathon ครั้งนี้ยังแสดงให้เห็นว่า ภาครัฐสามารถแสวงหาความร่วมมือกับภาคเอกชนเพื่อเพิ่มศักยภาพการทำงานของหน่วยงาน อันมีส่วนช่วยปรับปรุงหรือยกระดับการแข่งขันของประเทศได้เป็นอย่างดี

บทความนี้เป็น Advertorial