Supply Chain เป็นกระบวนการสำคัญตั้งแต่การค้นหาวัตถุดิบ นำไปผลิต เข้าโรงงาน จัดส่งสินค้า หนึ่งในปัญหาใหญ่ที่มีมาหลายทศวรรษคือยังไม่มีเทคโนโลยีที่ดีพอที่จะคอยติดตามสินค้า นอกจากความหลากหลาย, ความซับซ้อนของสินค้าและกระบวนการแล้ว เรื่องของภูมิศาสตร์ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่ง ซึ่งยากต่อการจัดการมาโดยตลอด

หลังจากการมาของ Blockchain หลายคนมีความเชื่อว่า  Blockchain นอกจากจะช่วยภาคธุรกิจการเงินการธนาคารอย่างที่ได้ยินกันบ่อยๆ แล้ว ยังเข้ามาแก้ปัญหาในภาคธุรกิจของ Supply Chain อีกด้วย

ปัญหาหลักของ Supply Chain คืออะไร?

อย่างที่กล่าวไว้ตอนแรก Supply Chain นั้นเกี่ยวข้องกับการจัดส่งสินค้า ตั้งแต่ยังเป็นวัตถุดิบไปจนถึงกระบวนการผลิตและจัดส่งถึงมือลูกค้า

• การที่สินค้าต้องส่งไปที่ต่างๆ เป็นเรื่องยากที่จะติดตามและตรวจสอบถ้ามีการเสียหายขึ้นมา
• ทั้งผู้ซื้อและผู้ขายก็ยังไม่มีกระบวนการที่ใช้ตรวจสอบมูลค่า ราคาของสินค้าและบริการที่แท้จริงว่ามันคุ้มไหม เพราะยังไม่มีกระบวนการที่โปร่งใสในการตรวจสอบได้ขนาดนั้น
• สินค้าปลอมแปลง หรือ โรงงานที่ต่ำกว่าคุณภาพ การลักลอบทำผิดต่างๆ

Blockchain เข้ามาช่วยได้อย่างไร

จากที่เคยย้ำเสมอว่า Distributed Ledger หรือการที่ฐานข้อมูลกระจายศูนย์นั้น ซึ่ง Blockchain คือรูปแบบของฐานข้อมูลประเภทนี้ทำให้ธุรกรรมมีความโปร่งใส และปลอดภัย ทำให้ข้อมูลต่างๆ ในระบบ Supply Chain จะถูกระบุผู้ที่เกี่ยวข้อง ราคา วันที่ผลิต สถานที่ คุณภาพสินค้า และข้อมูลอื่นๆ ที่เป็นประโยชน์ในการจัดการ เนื่องด้วยข้อมูลเหล่านี้จะถูกเปิดเผยทำให้สามารถตรวจสอบที่มาที่ไปของสินค้าได้ ว่าต้นทางวัตถุดิบต่างๆ ผลิตมาจากที่ไหน โครงสร้างของ Decentralized ledger ทำให้เป็นการยากที่จะมีผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถถือสิทธิความเป็นเจ้าของของธุรกรรมและเข้าไปแก้ไขเดต้าเพื่อประโยชน์ส่วนตัว

ปัจจุบันมีการทดสอบและนำมาใช้ในหลายที่

• Everledger กับการสร้างความโปร่งใสให้กับ Supply Chain ในธุรกิจเพชรในแอฟฟริกา
• Provenance นำ Bitcoin และ Ethereum-based blokchain มาใช้ในการสร้าง Supply Chain ที่โปร่งใส สามารถรู้ข้อมูลว่าผลิตสินค้าอย่างไร สภาพแวดล้อมที่มีผลกระทบ ผลิตที่ไหน และใครเป็นผู้ผลิต
• BlockVerify ช่วยแก้ปัญหาเรื่องสินค้าปลอม โดยเฉพาะธุรกิจยา ซึ่งทำลายทั้งเศรษฐกิจและคร่าชีวิตคนไปมากมายในทุกๆ ปี การตรวจสอบสามารถทำได้ง่ายๆ ผ่านทาง QR code ข้างกล่องยา ยาแต่ละตัวจะมีไอดีระบุบน Blockchain เมื่อมีการเปลี่ยนมือเจ้าของ
• Walmart กับการนำ Blockchain ไปใช้เพื่อธุรกิจค้าหมูในจีน
• Walmart กับการนำ Blockchain มาใช้ในสินค้าที่ถูกเรียกคืน
• ConsenSys นำเสนอ แม่แบบสำหรับ Supply Circle ระบบ Supply Chain บน Blockchain ที่สนับสนุนให้ผู้บริโภคเป็นทั้งผู้ผลิตในสิ่งที่ตัวเองเชี่ยวชาญและมีจุดเด่น ให้สามารถแชร์ แลกเปลี่ยนความรู้ ทรัพยากร และผลิตภัณฑ์ โดยไม่ต้องผ่านพ่อค้าคนกลาง หรือบุคคลที่ 3 อื่นๆ

อนาคตของ Blockchain

มีความเป็นไปได้สูงว่า Blockchain จะเข้ามาเปลี่ยนแปลง Supply Chain ทั้งในรูปแบบการผลิต การตลาด การสั่งซื้อ และบริโภคสินค้า การเพิ่มความโปร่งใส สามารถติดตามได้ และความปลอดภัยให้กับ Supply Chain จะทำให้เศรษฐกิจนั้นมั่นคงมากยิ่งขึ้น

ที่มา: Techcrunch