เมื่อนึกถึงคำว่า ‘Smart City’ สิ่งหนึ่งที่คนทั่วไปรู้สึกและมีความคิดในทำนองเดียวกัน คือ ทำไม? เราถึงจะต้องมานั่งทำความเข้าใจเกี่ยวกับคำ ๆ นี้ ในเมื่อมันเกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการเมืองของภาครัฐ ที่คนตัวเล็ก ๆ อย่างเราก็คงไม่สามารถที่จะเปลี่ยนแปลงอะไรให้ดีขึ้นได้ 

อย่างไรก็ตาม หากคุณมีโอกาสได้อ่านหนังสือ Smart Cities for Dummies ของ Dr. Jonathan Reichental เล่มนี้ คุณจะเข้าใจได้ทันทีเลยว่า Smart City ไม่ใช่แค่การบริหารจัดการของภาครัฐแบบที่เราเข้าใจ แต่เป็นเรื่องของพวกเราทุกคนที่จะพัฒนาคุณภาพชีวิตไปด้วยกัน และคุณมีพลังในการเปลี่ยนแปลงสิ่งเหล่านั้นให้ดีขึ้นมากกว่าที่ตัวเองคิด

อย่างที่ทราบกันว่า ‘Smart Cities for Dummies’ เป็นหนังสือที่เขียนขึ้นโดย Dr. Jonathan Reichental นักวิชาการและอดีตผู้บริหารด้านเทคโนโลยีระดับสูง (Chief Information Officer) ของเมือง Palo Alto ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นผู้ริเริ่มการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมมาใช้ในการพัฒนา Smart City ด้านต่าง ๆ กว่า 250 โครงการ จนกระทั่งได้รับการเสนอชื่อให้เป็น 1 ใน 5 เมืองแห่งเทคโนโลยีที่ดีที่สุดของสหรัฐอเมริกาถึง 4 ปีซ้อน

เพราะฉะนั้นไม่ต้องสงสัยเลยว่า เมื่อเปิดอ่านหนังสือเล่มนี้ คุณจะได้รับรู้เรื่องราวเกี่ยวกับ Smart City แบบอัดแน่นจากผู้เชี่ยวชาญตัวจริงเสียงจริงแน่นอน แต่ทว่าปัญหาที่หลายคนวิตก คือ คนธรรมดาอย่างเราจะสามารถเข้าใจเรื่องยาก ๆ แบบนี้ได้จริงหรือ? โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หนังสือจากนักวิชาการที่มักจะใช้ศัพท์ชั้นสูงหรือภาษาวิชาการที่พวกเราไม่เคยเข้าใจ

แต่น่าแปลกที่หนังสือเล่มนี้ แตกต่างจากหนังสือของนักวิชาการตามอุดมคติโดยสิ้นเชิง เนื่องจากจุดมุ่งหมายในการเขียนหนังสือของผู้เขียนนั้น เป็นไปเพื่อให้พวกเราทุกคนสามารถเข้าใจคำว่า Smart City ในทุกแง่มุมได้อย่างง่ายดาย ตรงตามชื่อหนังสือที่แปลเป็นไทยว่า “เรื่องราวเกี่ยวกับเมืองอัจฉริยะสำหรับมือใหม่” ได้เป็นอย่างดี

ด้วยเหตุนี้ มุมมองการเล่าเรื่องที่เกิดขึ้นในหนังสือเล่มนี้ จึงไม่ใช่การเล่าเรื่องเพื่อให้คำแนะนำภาครัฐ ผู้ปกครอง หรือนักธุรกิจผู้มีอิทธิพลในชุนชนเมือง แต่เป็นการเล่าเรื่องผ่านมุมมองของคนธรรมดาในฐานะพลเมืองคนหนึ่ง ที่เล็งเห็นถึงความสำคัญของการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมมาใช้ในการพัฒนาเมืองที่เขาอยู่ และส่งต่อคำแนะนำเหล่านั้นไปยังเพื่อนร่วมชุมชน เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของทุกคนไปด้วยกัน

I wrote this book for the singular purpose of trying to help us all build a better world -  Jonathan Reichental 

เมื่อเปิดหนังสือมาสิ่งแรกที่เราจะได้ทำความรู้จัก คือ ความหมายและความสำคัญของ Smart City ซึ่งนับว่าเป็นเรื่องสำคัญทีเดียว เพราะทุกวันนี้ เรามักจะพูดถึงเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองอัจฉริยะกันไปอย่างกว้างขวางและหลากหลายประเด็น แต่จะมีสักกี่คนที่เข้าใจถึงที่มาที่ไปของแนวคิดดังกล่าวตั้งแต่แรกเริ่ม รวมไปถึงความสำคัญในแง่ของคุณภาพชีวิต ที่ทำให้แนวคิดนี้กลายเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับโลกแห่งอนาคต

จุดนี้ จึงเป็นเหมือนการปรับความคิดและอคติที่มีมาแต่เดิมเกี่ยวกับ Smart City เสียใหม่ จากนั้นหนังสือจึงจะค่อย ๆ พาพวกเราไปทำความรู้จักกับวิธีการวางกลยุทธ์ในการสร้าง Smart City ให้กับชุมชนของเราเองผ่านแง่มุมที่หลากหลายและน่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นการขยายตัวของสิ่งปลูกสร้าง ระบบขนส่งมวลชน หรือสิ่งแวดล้อม ขี้ให้เห็นถึงความสำคัญของ Big Data ต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชุมชนโดยภาพรวม และท้ายที่สุดกับนวัตกรรมและเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับเมืองอัจฉริยะแห่งอนาคต และพัฒนาคุณภาพชีวิตของพวกเราทุกได้อย่างยั่งยืน

ท้ายที่สุด เมื่ออ่านหนังสือเล่มนี้จนจบหน้าสุดท้าย คุณจะมองทุกสิ่งที่เกิดขึ้นรอบตัวไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป จากแต่เดิมที่คุณอาจจะรู้สึกหงุดหงิดกับการจราจรติดขัดในชั่วโมงเร่งด่วน และปล่อยให้มันผ่านไปเมื่อรถเคลื่อน ตอนนี้คุณจะกลับมาใส่ใจถึงต้นตอของปัญหาและพยายามหาหนทางแก้ไข พร้อมทั้งส่งเสียงของคุณให้ดังยิ่งขึ้น ด้วยความหวังว่าจะเกิดการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดี 

เพราะ ‘Smart City’ ไม่ใช่เพียงแค่เรื่องของคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่ง ที่ได้รับคัดเลือกและมอบหมายให้มาควบคุมบริหารจัดการเมืองและชุมชนเท่านั้น แต่เป็นเรื่องของพวกเราทุกคนในฐานะพลเมือง ที่ควรจะเข้าใจกับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นรอบตัว และร่วมด้วยช่วยกันออกแบบเมืองในฝันแห่งอนาคต เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีของพวกเราได้อย่างยั่งยืน     

อ้างอิง: Replenish Earth, Reichental, goodreads, amazon