การอ่านหนังสือถือเป็นวิธีหลีกหนีจากเรื่องร้ายๆ ที่ดีที่สุดวิธีหนึ่ง เนื่องจากหนังสือสามารถพาเราไปได้ทุกสถานที่ ทุกช่วงเวลา หรือทุกวัฒนธรรม จึงได้มีการกำหนดวันที่ 9 สิงหาคมของทุกปีให้เป็นวันคนรักหนังสือแห่งชาติ (National Book Lovers Day) เพื่อให้เหล่าหนอนหนังสือทั่วโลกได้ร่วมกันเฉลิมฉลอง วันนี้ทาง ConNEXT จึงอยากเชิญชวนทุกคนมาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของวันสำคัญนี้ แต่ก่อนที่จะไปดูว่าเราสามารถร่วมเฉลิมฉลองด้วยวิธีอะไรบ้าง เรามาดูความเป็นมาของหนังสือกันก่อน

ความเป็นมาของหนังสือ

การผลิตหนังสือในปัจจุบันคือการรวบรวมกระดาษเข้าด้วยกัน แต่ก่อนที่กระดาษจะถูกคิดค้นขึ้นมานั้น หนังสือเคยอยู่ในรูปแบบของแผ่นจารึก ม้วนหนังสือ และการสลักมาก่อน ทุกอารยธรรมมีวิธีการบันทึกเหตุการณ์เป็นของตัวเอง โดยในช่วง 3,500 ปีก่อนคริสตกาล ชาวเมโสโปเตเมียจะบันทึกอักษรบนแผ่นดินเหนียวโดยใช้ไม้ปลายแหลมซึ่งทำจากลำต้นของต้นกก เราเรียกระบบการเขียนบนดินเหนียวนี้ว่า ‘อักษรรูปลิ่ม’ 

ทั้งนี้ กระดาษมีการประดิษฐ์ขึ้นครั้งแรกในศตวรรษที่ 1 ที่ประเทศจีน ซึ่งผู้คิดค้นคนแรกคือ ไช่ หลุน โดยผลิตจากวัสดุต่างๆ เช่น เปลือกไม้ ปอ ผ้า และอวน เมื่อเวลาผ่านไปการพิมพ์แบบใช้บล็อกไม้ (Woodblock Printing) ก็กลายเป็นวิธีผลิตหนังสือที่แพร่หลายในประเทศจีน ม้วนหนังสือโบราณที่ผลิตขึ้นในศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสตกาลถือเป็นหนังสือเล่มแรกๆ แต่หากยึดตามคำจำกัดความในปัจจุบันแล้ว หนังสือที่มีการรวบรวมเป็นเล่มที่เก่าแก่ที่สุดของโลกมีชื่อว่า “The Diamond Sutra” ซึ่งตีพิมพ์ในประเทศจีนเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม ค.ศ. 868

ในช่วงศตวรรษที่ 20 หนังสือปกแข็งผงาดขึ้นมาครองตลาด แต่หลังจากปี 1937 เป็นต้นมาหนังสือปกอ่อนเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น และเมื่อคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีมีความก้าวหน้า หนังสือได้เปลี่ยนมาอยู่ในรูปแบบดิจิทัล ซึ่งหนังสือเล่มแรกที่มีการจำหน่ายในรูปแบบซีดีในทศวรรษ 1980 มีชื่อว่า“The New Grolier Electronic Encyclopedia” 

ธรรมเนียมปฏิบัติ

สำหรับธรรมเนียมที่ปฏิบัติในวันคนรักหนังสือแห่งชาติคือทำอะไรก็ได้ที่เกี่ยวกับหนังสือ ทั้งการซื้อหนังสือ การอ่านหนังสือเล่มใหม่ การอ่านหนังสือประเภทที่ไม่เคยอ่านมาก่อน การบริจาคหนังสือ การส่งเสริมให้ผู้อื่นอ่านหนังสือ การอ่านหนังสือที่ดัดแปลงมาจากภาพยนตร์ที่ชอบ หรือแม้กระทั่งการเริ่มเขียนหนังสือของตัวเอง

สำหรับผู้ที่เป็นนักเขียนและสำนักพิมพ์จะมีการเปิดเซสชั่นเพื่อให้คนมาถามตอบทั้งแบบตัวต่อตัวหรือแบบออนไลน์ ส่วนหนังสือที่กำลังจะปล่อยออกมาก็จะมีการเผยข้อความตัดตอนบางส่วนออกมาเพื่อเรียกน้ำย่อย ส่วนชุมชนหนังสือออนไลน์อย่างเว็บไซต์ Goodreads ก็จะมีชีวิตชีวามากเป็นพิเศษ 

กิจกรรมที่ทำในวันคนรักหนังสือแห่งชาติ

1. ไปห้องสมุดใกล้บ้าน

ห้องสมุดประชาชนหรือห้องสมุดใกล้บ้านนอกจากจะเข้าไปใช้บริการได้ฟรีแล้ว ยังถือเป็นแหล่งเรียนรู้และแหล่งค้นคว้าที่ดีแห่งหนึ่งสำหรับคนทั่วไป ไม่จำกัดเฉพาะนักเรียนหรือนักศึกษา ในวันคนรักหนังสือแห่งชาติคุณอาจจะเข้าไปใช้บริการและค้นหาหนังสือที่อยากอ่านสักเล่ม จากนั้นก็หามุมสบายๆ แล้วเพลิดเพลินไปกับหนังสือที่คุณเลือก

2. อ้างอิงหนังสือให้มากที่สุด

ใครที่เคยทำรายงานหรือทำวิจัยจะต้องคุ้นเคยการทำบรรณานุกรมเป็นอย่างดี แต่พอเป็นวันคนรักหนังสือแห่งชาติแล้วแน่นอนว่าต้องมีอะไรพิเศษขึ้นมาหน่อย คุณอาจจะอ้างอิงหนังสือให้ได้จำนวนมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ถือว่าเป็นการบังคับตัวเองให้หาแหล่งอ้างอิงจากหลายๆ แหล่งเพื่อความน่าเชื่อถือของงานเขียนของคุณ

3. แลกเปลี่ยนหนังสือกับคนอื่น

วิธีเฉลิมฉลองวันคนรักหนังสือแห่งชาติที่ดีอีกวิธีหนึ่งคือการแลกเปลี่ยนหนังสือเล่มโปรดกับคนที่คุณอยากแบ่งปัน โดยระหว่างที่คุณแลกเปลี่ยนหนังสือนั้นก็อาจจะพูดอะไรเล็กๆ น้อยๆ เกี่ยวกับหนังสือเล่มนี้ว่ามีความหมายต่อคุณอย่างไร เพื่อทำให้เพื่อนของคุณอยากอ่านหนังสือเล่มนั้นมากขึ้น

การอ่านหนังสือดีอย่างไร

1. หนังสือเชื่อมเราเข้ากับจักรวาล

หนังสือเชื่อมเราเข้ากับจักรวาลอย่างไร เจมส์ บอลด์วิน นักประพันธ์ชาวอเมริกัน อธิบายคำพูดนี้ได้ดีที่สุด โดยเขากล่าวว่า “คุณอาจคิดว่าความเจ็บปวดและความเศร้าโศกที่คุณเจอเป็นสิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนในประวัติศาสตร์โลก จนกระทั่งคุณเริ่มอ่านหนังสือ” โดยหนังสือจะช่วยเปิดโลกทัศน์ของเราให้กว้างขึ้น เข้าใจคนอื่นมากขึ้น และทำให้รู้สึกโดดเดี่ยวน้อยลง 

 2. หนังสือพาเราหลบหลีกจากข้อจำกัดด้านเวลาและสถานที่

หนังสือถือเป็นสิ่งทรงพลังเพราะเป็นตัวกลางเดียวที่สามารถพาเราข้ามกาลเวลาและสถานที่ ไม่ว่าจะเป็นอดีต ปัจจุบัน อนาคต หรือโลกอันไกลโพ้น เราจึงไม่จำเป็นต้องลุกออกจากโซฟาหรือเปลี่ยนชุดนอน เพียงแค่มีหนังสืออยู่ในมือก็เหมือนได้หลุดไปโลกอีกใบแล้ว

3. หนังสือ (มัก) ดีกว่าภาพยนตร์

แม้จะเรื่องเดียวกันแต่หาได้ยากมากที่ภาพยนตร์จะทำออกมาได้ดีกว่าหนังสือ เนื่องจากภาพยนตร์มีข้อจำกัดด้านเวลาทำให้ต้องลดความซับซ้อนหรือตัดรายละเอียดบางส่วนออกไป แต่การอ่านหนังสือเราจะสามารถสร้างภาพตัวละคร ฉาก และบรรยากาศได้ตามจินตนาการ จึงทำให้การอ่านหนังสือสนุกกว่าการดูภาพยนตร์ ดังนั้นหากมีใครชวนไปดูหนังในวันคนรักหนังสือแห่งชาติละก็ คุณอาจเลือกที่จะอ่านหนังสือดีกว่า

เป็นอย่างไรบ้างสำหรับกิจกรรมที่ทำในวันคนรักหนังสือแห่งชาติ หากคุณเป็นคนหนึ่งที่มีใจรักการอ่านหนังสือ อย่าลืมมาร่วมเฉลิมฉลองกับเหล่าหนอนหนังสือทั่วโลกไปด้วยกันและดื่มด่ำไปกับโลกแห่งจินตนาการ

เขียนโดย Parinya Putthaisong

อ้างอิง nationaltoday