จีน พัฒนา ‘สเต็มเซลล์ปลูกถ่ายสมอง’ รักษาโรคพาร์กินสัน เปลี่ยนผู้ป่วยที่เคลื่อนไหวไม่ได้ให้กลับมาใช้ชีวิตได้ปกติ

นักวิจัยจากประเทศจีนสร้างความหวังครั้งใหม่ให้กับวงการแพทย์ ด้วยการพัฒนาวิธีการรักษาโรคพาร์กินสัน โดยใช้สเต็มเซลล์รูปแบบใหม่ ซึ่งรายงานระบุว่าสามารถฟื้นฟูอาการของผู้ป่วยเรื้อรังให้ดีขึ้นได้อย่างรวดเร็วจนมีค่าผลตรวจร่างกายใกล้เคียงกับคนปกติ

‘พาร์กินสัน’ โรคเรื้อรังที่ยังไร้ทางรักษา

โรคพาร์กินสันเป็นความผิดปกติทางระบบประสาทที่ลุกลามต่อเนื่อง สาเหตุหลักเกิดจากการตายของเซลล์ประสาทในสมองส่วนที่ทำหน้าที่ผลิตฮอร์โมน "โดพามีน" ที่ควบคุมการเคลื่อนไหวของร่างกาย ผู้ป่วยจะมีอาการตัวสั่น เคลื่อนไหวช้า ร่างกายแข็งเกร็ง และในระยะท้ายอาจสูญเสียความสามารถในการดูแลตัวเอง

ปัจจุบันโรคนี้ยัง "ไม่มีทางรักษาให้หายขาด" การรักษาที่มีอยู่เน้นเพียงการประคองอาการหรือพยายามทดแทนโดพามีนในสมองชั่วคราว แต่ไม่สามารถแก้ปัญหาที่ต้นเหตุอย่างการตายของเซลล์ประสาทได้

นวัตกรรมใหม่จากทีมวิจัยจีน

ทีมวิจัยจากโรงพยาบาล First Affiliated Hospital แห่งมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศจีน (USTC) ได้ค้นพบวิธีใช้สเต็มเซลล์ที่มีประสิทธิภาพสูงในการช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาเคลื่อนไหวได้อีกครั้ง

หลักการคือ กระตุ้นให้สเต็มเซลล์ที่ฉีดเข้าไป "เปลี่ยนแปลงสภาพ" ไปเป็นเซลล์ประสาทที่ทำหน้าที่หลั่งโดพามีนโดยเฉพาะ

นายแพทย์ Shi Jiong หนึ่งในทีมวิจัยอธิบายว่า ‘วิธีการนี้คือการปลูกสเต็มเซลล์ลงในสมอง เพื่อให้เซลล์เหล่านี้เติบโตเป็นเซลล์ประสาทโดพามีนใหม่ และช่วยฟื้นฟูการทำงานของระบบประสาทในสมอง’ 

จุดเด่นสำคัญของงานวิจัยนี้คือเรื่อง “ประสิทธิภาพ” โดยทีมวิจัยระบุว่า ในขณะที่งานวิจัยระดับนานาชาติส่วนใหญ่สามารถกระตุ้นให้สเต็มเซลล์เปลี่ยนเป็นเซลล์ที่ทำงานได้จริงในสัดส่วนราว 50% แต่ทีมของพวกเขากลับทำได้มากกว่า ถึง 80%

ผลลัพธ์จากผู้ป่วยจริง

ในการทดลองทางคลินิกระยะที่ 1 ซึ่งเริ่มมาตั้งแต่เดือนเมษายนกับผู้ป่วย 6 ราย พบว่า:

• ผู้ป่วยมีการตอบสนองที่ดี อาการดีขึ้นอย่างรวดเร็ว
• มีการส่งสัญญาณของสารโดพามีนในสมองเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

ในกรณีที่เด่นที่สุ มีผู้ป่วยรายหนึ่งอายุ 37 ปีที่แต่เดิมมีอาการสั่นและเกร็งอย่างหนัก แต่หลังการรักษา คะแนนประเมินความรุนแรงของโรคพาร์กินสันลดลงจาก 62 (ซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มความพิการระดับรุนแรง) เหลือเพียง 12 ซึ่งเป็นระดับที่ใกล้เคียงกับคนที่มีสุขภาพปกติ   

ผลการศึกษาเบื้องต้นยืนยันว่าการรักษาด้วยสเต็มเซลล์วิธีนี้มีความปลอดภัย เซลล์ที่ถูกฉีดเข้าไปสามารถรอดชีวิตและทำหน้าที่ผลิตโดพามีนได้จริง โดยทีมวิจัยกำลังวางแผนที่จะรับอาสาสมัครผู้ป่วยเพิ่มขึ้น เพื่อทำการศึกษาในสเกลที่ใหญ่ขึ้นและทดสอบศักยภาพของการรักษานี้ต่อไปในอนาคต

อ้างอิง: independent