เมื่อพูดถึงปัญหาของวงการ AI หลายคนอาจนึกถึงการขาดแคลนชิป หรือ GPU ที่ใช้รันโมเดลขนาดใหญ่ แต่ล่าสุด Satya Nadella ซีอีโอของ Microsoft ออกมาเปิดเผยมุมมองใหม่ที่พลิกความเข้าใจของทั้งอุตสาหกรรม เขากล่าวว่า ปัญหาสำคัญในตอนนี้ไม่ใช่ชิปไม่พออีกต่อไป แต่คือพลังงานไม่พอ
Nadella พูดถึงเรื่องนี้ระหว่างให้สัมภาษณ์ร่วมกับ Sam Altman ซีอีโอของ OpenAI ในรายการ Bg2 Pod บน YouTube โดยบอกอย่างตรงไปตรงมาว่า “ตอนนี้เรามีชิปมากมายในคลัง แต่ไม่มีไฟให้เสียบใช้งานได้” คำพูดนี้สะท้อนให้เห็นการเปลี่ยนแปลงของสมรภูมิ AI ที่เริ่มย้ายจากการแข่งขันด้านฮาร์ดแวร์ มาสู่การแข่งขันเพื่อแหล่งพลังงาน

Microsoft ยอมรับว่าในหลายศูนย์ข้อมูลมี GPU พร้อมติดตั้งแล้ว แต่ยังไม่สามารถใช้งานได้จริง เพราะรอการจัดสรรพลังงานจากภาครัฐและระบบไฟฟ้าท้องถิ่น การสร้างศูนย์ข้อมูลสมัยใหม่ต้องใช้ไฟฟ้ามหาศาล โดยเฉพาะเมื่อใช้รันโมเดลระดับใหญ่ เช่น GPT หรือ Copilot
ปัจจุบัน ศูนย์ข้อมูล AI ขนาดใหญ่หนึ่งแห่งใช้ไฟเทียบเท่ากับเมืองขนาดเล็ก ขณะที่ศูนย์ข้อมูลรุ่นใหม่ที่กำลังสร้างจะกินไฟมากกว่าเดิมถึง 20 เท่า บางแห่งต้องการพลังงานมากถึง 2 กิกะวัตต์ ซึ่งเทียบได้กับการใช้ไฟของทั้งรัฐในสหรัฐอเมริกาบางแห่งเลยทีเดียว
จากข้อมูลในปี 2024 ศูนย์ข้อมูลทั้งหมดในสหรัฐฯ ใช้ไฟรวมกว่า 183 เทราวัตต์ชั่วโมง คิดเป็นราว 4% ของไฟฟ้าที่ประเทศผลิตได้ทั้งหมด และมีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้นเท่าตัวภายในปี 2030 หากนับเฉพาะการประมวลผลของ AI เพียงอย่างเดียว ภายในปี 2028 อาจใช้พลังงานมากเทียบเท่ากับ 22% ของครัวเรือนในสหรัฐฯ
ความต้องการพลังงานที่พุ่งสูงขึ้นไม่ได้กระทบเฉพาะบริษัทเทคขนาดใหญ่เท่านั้น แต่ยังสะเทือนไปถึงผู้บริโภคทั่วไป บางรัฐในสหรัฐฯ รายงานว่าค่าไฟฟ้าครัวเรือนเพิ่มขึ้นถึง 36% ส่วนหนึ่งมาจากความต้องการไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้นของศูนย์ข้อมูล
นอกจากนี้ ศูนย์ข้อมูลขนาดใหญ่ยังต้องใช้น้ำปริมาณมหาศาลสำหรับการระบายความร้อนของ GPU ซึ่งยิ่งซ้ำเติมปัญหาขาดแคลนน้ำในบางพื้นที่ บริษัทเทคหลายรายจึงเริ่มย้ายศูนย์ข้อมูลไปยังภูมิภาคที่อากาศเย็นกว่า เช่น ภาคเหนือของยุโรป หรือพื้นที่ที่มีพลังงานสะอาดต้นทุนต่ำ เพื่อควบคุมความร้อนและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
Sam Altman จาก OpenAI ออกมาเรียกร้องให้รัฐบาลสหรัฐฯ ลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงานมากขึ้น เขามองว่าพลังงานกำลังกลายเป็นสินทรัพย์เชิงยุทธศาสตร์ในการแข่งขันด้าน AI ระดับโลก
ขณะเดียวกัน จีนถือว่ามีความได้เปรียบ เพราะลงทุนมหาศาลในพลังน้ำและพลังงานนิวเคลียร์ ทำให้สามารถขยายศูนย์ข้อมูลและโครงสร้าง AI ได้รวดเร็วกว่า การมีพลังงานสะอาดในปริมาณมากยังช่วยลดต้นทุนระยะยาว ซึ่งเป็นจุดแข็งสำคัญในสงครามเทคโนโลยีระดับโลกที่กำลังเข้มข้นขึ้นเรื่อยๆ
ท่ามกลางความท้าทายด้านพลังงาน ทั้ง Nadella และ Altman เชื่อว่าอนาคตของ AI อาจไม่ได้อยู่แค่ในศูนย์ข้อมูลยักษ์อีกต่อไป เทคโนโลยีเซมิคอนดักเตอร์รุ่นใหม่จะช่วยให้ AI สามารถทำงานบนอุปกรณ์พลังงานต่ำ เช่น แล็ปท็อปหรือสมาร์ตโฟนได้ โดยใช้ไฟเพียงเล็กน้อย
หากเทคโนโลยีนี้เติบโตอย่างที่คาดไว้ อุปกรณ์ทั่วไปในอนาคตอาจรันโมเดลขั้นสูงอย่าง GPT-5 หรือ GPT-6 ได้โดยไม่ต้องพึ่งโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ ซึ่งอาจเปลี่ยนแนวทางลงทุนของบริษัทเทคครั้งใหญ่ จากการสร้างศูนย์ข้อมูลพันล้านดอลลาร์ ไปสู่การแข่งขันด้าน AI ที่ประหยัดพลังงานมากที่สุดแทน
อ้างอิง: techspot
ลงทะเบียนเข้าสู่ระบบ เพื่ออ่านบทความฟรีไม่จำกัด