AI Level Chart แผนที่สู่สมองกล เราอยู่ตรงไหนแล้วในปี 2025 ?

ตลอดปีที่ผ่านมา คำว่า AI ที่ฉลาดเท่ามนุษย์ หรือ AGI (Artificial General Intelligence) ถูกพูดถึงมากขึ้นเรื่อยๆ แต่น้อยคนที่จะรู้ว่า ทั้ง OpenAI และ DeepMind ต่างก็มีมาตรวัดความฉลาดของ AI เป็นของตัวเอง

ล่าสุด ทั้งสองบริษัทเปิดเผยแผนที่ 5 ระดับของสมองกล เพื่อให้เราเห็นภาพชัดขึ้นว่า ตอนนี้ AI เดินทางมาถึงไหนแล้ว และยังต้องไปอีกไกลแค่ไหนกว่าจะถึงจุดที่เรียกว่า สมองระดับมนุษย์

AI ปี 2025 ยังไม่ถึงขั้นอัจฉริยะ...แต่ก็ไม่ธรรมดาอีกต่อไป

ถ้าเปรียบเทียบกับวิวัฒนาการของมนุษย์ ตอนนี้ AI อยู่ในช่วงวัยรุ่น คือ เริ่มฉลาดขึ้น คิดได้เองในบางเรื่อง แต่ก็ยังต้องมีผู้ใหญ่คอยดูแลอยู่ดี 

ทั้ง OpenAI และ DeepMind เห็นพ้องกันว่าตอนนี้โลกของเรากำลังอยู่ระหว่าง Level 2 ถึงต้นของ Level 3 คือ AI เริ่มคิดเองได้แล้ว แต่ยังลงมือทำได้แค่บางส่วนเท่านั้น และเพราะเส้นทางสู่ AGI ยังอีกยาวไกล นักวิจัยจึงต้องสร้าง แผนที่การเติบโตของ AI เพื่อให้ทุกคนมองเห็นภาพร่วมกันว่า ตอนนี้เราอยู่ตรงไหน และข้างหน้ามีอะไรที่ต้องก้าวข้ามไปบ้าง

ปัจจุบัน ทั้ง OpenAI และ DeepMind ต่างใช้แนวคิด 5 ระดับความฉลาดของ AI ที่คล้ายกันมาก และเพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น เรามาดูแผนที่ 5 ระดับของสมองกล ฉบับปี 2025 กันดีกว่าว่า ตอนนี้ AI ของโลกเราอยู่ตรงไหนบนเส้นทางสู่ AGI

Level 0 > ยังไม่ใช่ AI

ซอฟต์แวร์ที่ทำตามคำสั่งตายตัว เช่น เครื่องคิดเลข หรือสเปรดชีตที่ไม่มีความฉลาดแฝงอยู่เลย

Level 1 > Chatbots พูดเก่งแต่ยังไม่คิดเอง

นี่คือระดับที่ทุกคนรู้จักดีที่สุด เพราะระดับนี้ก็คือพวก ChatGPT, Gemini, Claude หรือ Copilot จะอยู่ตรงนี้ทั้งหมด

AI ระดับนี้สามารถเข้าใจภาษา และตอบสนองเหมือนมนุษย์ได้ดี มันช่วยสรุปงาน เขียนอีเมล แปลภาษา หรือแม้แต่แต่งกลอน แต่ยังขาดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ลึกๆ และเข้าใจโลกจริงแบบที่คนทำได้ คล้ายๆ กับระดับเด็กอัจฉริยะที่ท่องเก่ง แต่ยังไม่เข้าใจแก่นของสิ่งที่พูดทั้งหมด

Level 2 > Reasoners เริ่มคิดได้เหมือนมนุษย์ที่มีเหตุผล

นี่คือระดับที่ OpenAI บอกว่ากำลังข้ามผ่านอยู่ตอนนี้ AI ระดับนี้ไม่ใช่แค่จำคำตอบ แต่คิดเป็นมันเริ่มเข้าใจตรรกะ เหตุผล และสามารถแก้ปัญหาที่ไม่เคยเจอมาก่อนได้ เช่น วิเคราะห์ข้อมูลเชิงกลยุทธ์, เขียนโค้ดโดยเข้าใจโครงสร้างของระบบ, หรือให้คำแนะนำทางธุรกิจหรือการแพทย์ได้ใกล้เคียงผู้เชี่ยวชาญ

ดังนั้น ถ้า Level 1 คือ AI ที่พูดได้ดี ด้าน Level 2 คือ AI ที่เริ่มเข้าใจสิ่งที่พูดออกมา

ตอนนี้นักวิจัยส่วนใหญ่เห็นตรงกันว่า ChatGPT และ Gemini อยู่ตรงนี้ หรืออย่างน้อยก็ระหว่าง Level 2 กับต้นของ Level 3

Level 3 > Agents AI ที่ทำงานแทนเราได้จริง

เมื่อเข้าสู่ระดับนี้ AI จะเริ่มลงมือทำได้จริง มันจะไม่แค่ตอบ แต่สามารถจัดการงานหลายขั้นตอนแทนมนุษย์ได้ ตัวอย่างที่เริ่มเห็นแล้วในปี 2025 คือการที่ ChatGPT สามารถใช้ แอปภายนอกอย่าง Spotify, Canva หรือ Zillow ได้โดยตรง เช่น พูดกับ Canva ให้สร้างโปสเตอร์, ใช้ Zillow หาออฟฟิศ, หรือให้ AI วางแผนโปรเจกต์ทั้งชุดในแชตเดียว

OpenAI เรียกสิ่งนี้ว่า Agents หรือผู้ช่วยที่ทำงานแทนคุณได้จริง ส่วน DeepMind เรียกว่า Expert เพราะมีความเชี่ยวชาญเทียบผู้เชี่ยวชาญในบางด้าน พูดอีกแบบคือ นี่คือช่วงที่ AI เริ่มมีมือมีเท้าแล้ว

Level 4 > Innovators หรือ AI ที่คิดค้นสิ่งใหม่ได้เอง

นี่คือจุดที่หลายคนเรียกว่า AI สร้างสรรค์ เพราะมันไม่ได้แค่ทำตาม แต่สามารถคิดนวัตกรรมใหม่ๆ ได้เอง เช่น ออกแบบวัสดุใหม่ สร้างทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ หรือเขียนเพลงแบบไม่เลียนแบบใคร

DeepMind เรียกระดับนี้ว่า Virtuoso หรือศิลปินแห่งสมองกล ส่วน OpenAI เรียกว่า Innovators เพราะมันจะเป็น AI ที่ร่วมประดิษฐ์คิดค้นไปกับมนุษย์ในโลกอนาคต

ตอนนี้ยังไม่มีใครถึงระดับนี้จริงๆ แต่บริษัทเทคฯ หลายแห่งเริ่มทดลองแนวคิดนี้แล้วในแล็บ เช่น ให้ AI ออกแบบยาใหม่ หรือช่วยเขียนโค้ดสร้างเกมที่มนุษย์ไม่เคยคิดมาก่อน

Level 5 > Organizations เมื่อ AI ทำงานได้เท่าทั้งองค์กร

นี่คือ Final Boss ของวงการ AI เป็นระดับสุดท้ายที่ระบบหนึ่งสามารถทำงานได้ครบทั้งโครงสร้างเหมือนบริษัทหนึ่งเลย มันจะมี AI ฝ่ายกลยุทธ์ ฝ่ายวิเคราะห์ ฝ่ายออกแบบ ฝ่ายบริหาร ทำงานร่วมกันได้เองโดยไม่ต้องมีมนุษย์ในวงจร

ทั้ง OpenAI และ DeepMind ยังอยู่ห่างไกลจากระดับนี้มาก แต่ทุกการอัปเดตในวันนี้ ก็คือการปูทางไปสู่จุดนั้น

เมื่อมองจากแผนที่ 5 ระดับของ OpenAI และ DeepMind จะเห็นชัดว่าเรายังอยู่เพียงครึ่งทางของวิวัฒนาการ แต่ก็เป็นครึ่งทางที่เปลี่ยนโลกธุรกิจไปแล้วอย่างสิ้นเชิง จาก Chatbots ที่พูดได้ดี สู่ Reasoners ที่เข้าใจจริง และกำลังเข้าสู่ Agents ที่ลงมือทำแทนเราได้

ในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า คำว่าทำงานร่วมกับ AI จะไม่ใช่เรื่องของอนาคตอีกต่อไป แต่มันจะเป็นทักษะพื้นฐานของการทำงานยุคใหม่ เหมือนที่ครั้งหนึ่งเราต้องเรียนรู้การใช้คอมพิวเตอร์หรืออินเทอร์เน็ต

อ้างอิง: wired, bloomberg

_____________________

เตรียมความพร้อมให้ธุรกิจของคุณก้าวสู่ยุค AI อย่างมั่นใจ ด้วยการพัฒนา people, process และ technology อย่างครบวงจรไปกับ Techsauce

ร่วมสำรวจแนวทางและโอกาสในการเปลี่ยนผ่านสู่ AI-first organization ไปกับเรา techsauce

เพื่อนร่วมทางในการพัฒนา AI journey ของคุณ ได้ที่: https://services.techsauce.co/contact-us 

หรืออีเมล [email protected]