ปี 2021 นี้ นับได้ว่าเป็นปีทองสำหรับการเติบโตของ Startup ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมเทคโนโลยี ข้อมูลจาก Dealogic ระบุว่า หลังจากที่ผ่านไปเพียงครึ่งปีแรก มูลค่าข้อตกลง ควบรวมกิจการ Startup ก้าวกระโดดอย่างแข็งแกร่งถึง 19,000 ล้านดอลลาร์ โตขึ้น 114% เมื่อเทียบกับปี 2020 โดยได้รับแรงอานิสงส์จากดีลขนาดใหญ่ของ Startup Unicorn ระดับท็อปอย่าง Grab, Gojek และ Sea ที่สะท้อนให้เห็นว่านักลงทุนทั่วโลกล้วนให้ความสนใจอาเซียนในฐานะผู้เล่น Startup ฝั่งเทคโนโลยีที่กำลังมาแรงในขณะนี้

เศรษฐกิจอินเทอร์เน็ตในอาเซียนดัน Startup โดดเด่นในสายตานักลงทุน

ต้องยอมรับอย่างหนึ่งว่า Startup ในอาเซียนจะโตไวไม่ได้เลย หากไม่ได้ฐานลูกค้าออนไลน์ในภูมิภาคที่แข็งแกร่ง โดยรายงานจาก Google, Temasek และ Bain & Co ระบุว่า ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตถึง 400 ล้านคน และคาดว่าระบบเศรษฐกิจดิจิทัลจะแตะ 300 แสนล้านดอลลาร์ภายในปี 2025

แฮร์รี เนย์สมิธ หัวหน้าฝ่ายวาณิชธนกิจประจำภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของ Goldman Sachs กล่าวว่า เศรษฐกิจดิจิทัลของภูมิภาคนี้ได้ถูกเร่งให้เติบโตเร็วขึ้น 5-10 ปี ส่งผลให้เกิดเหตุการณ์เพิ่มสภาพคล่องขนาดใหญ่ในภูมิภาค  เช่น การเสนอขายหุ้นต่อสาธารณะเป็นครั้งแรก หรือ IPO 

หนึ่งในข้อตกลงที่ใหญ่ที่สุดคือ การควบรวมกิจการระหว่าง Gojek แพลตฟอร์มเรียกรถโดยสาร และ Tokopedia แพลตฟอร์ม E-Commerce เพื่อที่จะสร้างแพลตฟอร์มขนาดใหญ่มูลค่ากว่า 18,000 ล้านดอลลาร์ นับว่าเป็นการควบรวมกิจการครั้งที่ใหญ่ที่สุดของภูมิภาค 

ถ้ารวมกับดีลควบรวมกิจการกับบริษัท SPAC (Special Purpose Acquisition Companies) ของ Grab ที่อยู่ระหว่างการดำเนินการในตอนนี้ ก็ผลักดันมูลค่า IPO ให้สูงถึง 75,000 ล้านดอลลาร์ สูงสุดเป็นสถิติกว่า 17,000 ล้านดอลลาร์ของปี 2020 และ 23,000 ล้านดอลลาร์ของปี 2019 

Fintech, E-Commerce และ Telecom : อนาคตของ Startup อาเซียน

หนึ่งในสาเหตุที่ทำให้การ IPO ในอาเซียนได้รับความนิยมจากนักลงทุนกว่าที่เป็นมา ทางวรุณ มิตตัล ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีการเงิน จากบริษัทผู้ตรวจสอบบัญชี EY กล่าวว่า ธนาคารดิจิทัลและบริการปล่อยสินเชื่อ เป็นอุตสาหกรรมหลักที่ดึงดูดความสนใจและสร้างมูลค่า  ซึ่งเห็นได้จากกรณีที่ Sea แพลตฟอร์มเกมและ E-Commerce เข้าซื้อกิจการธนาคาร Bank Kesejahteraan Ekonomi ของอินโดนีเซีย เพื่อปรับปรุงธนาคารท้องถิ่นให้กลายเป็นธนาคารเทคโนโลยีดิจิทัลรูปแบบใหม่ที่เชื่อมต่อกับ E-Commerce ได้ราบรื่น 

“เราเห็นบริษัทเทคโนโลยีด้านการเงินเข้าซื้อกิจการต่าง ๆ เพื่อให้ได้ใบอนุญาตตามกฎหมายและเพื่อให้บรรลุเป้าหมายได้อย่างรวดเร็ว และในอีกสามปีข้างหน้า เอเชียตะวันออกเฉียงใต้จะมีธนาคารดิจิทัลแห่งใหม่เพิ่มอีก 10-15 แห่งในสิงคโปร์ มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และอินโดนีเซีย ทำให้ภาคส่วนนี้เป็นหนึ่งในจุดหมายปลายทางที่สำคัญของการลงทุน” มิตตัล กล่าว

เช่นเดียวกันนี้ E-Commerce ก็ถือว่าเป็นหัวใจของ Startup ในอาเซียนไม่แพ้กัน ซึ่งนักลงทุนต่างจับตามองไปที่ว่า Startup รายใดจะสามารถจดทะเบียนบริษัทเข้าสู่ตลาดหุ้นผ่านการ IPO เป็นรายแรกในปี 2021 นี้ 

ขณะนี้ตัวเต็งเบอร์ต้น ๆ อยู่ที่ Bukalapak แพลตฟอร์ม E-Commerce ของอินโดนีเซียที่จะเปิดขาย IPO ในประเทศเดือนถัดไป GoTo บริษัทที่เกิดจากการรวมตัวของ Gojek และ Tokopedia และ Grab ที่คาดการณ์ว่าจะจดทะเบียนสู่ตลาดหุ้นสหรัฐฯ ภายในสิ้นปี 2021 

นอกจากนี้ โรหิต จาทิจี หนึ่งในหัวหน้าที่ดูแลฝ่าย Merge & Acquisition ของ JPMorgan ประจำภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กล่าวว่า ธุรกิจภาคโทรคมนาคมก็เป็นอีกหนึ่งม้ามืดที่โดยมีบริษัทต่างชาติเริ่มสนใจลงทุนและรวมตัวกันเพื่อสร้างเป้าหมายและพัฒนาผลตอบแทนจากการลงทุนในเครือข่ายอินเทอร์เน็ตความเร็วสูง  5G

จะเห็นได้จากความเคลื่อนไหวล่าสุดที่ บริษัท Celcom Axiata และ Digi.com ซึ่งเป็นบริษัทสัญชาติมาเลเซีย ได้มีข้อสรุปเรื่องการควบรวมกิจการเพื่อสร้างกลุ่มธุรกิจด้านโทรคมนาคมที่ใหญ่ที่สุดของประเทศ 

โรหิต จาทิจี กล่าวว่า บริษัทต่าง ๆ เองก็มองหาการสร้างรายได้จากเสาโทรคมนาคมด้วยเช่นกัน รวมถึงมีการวางแผนที่จะปลดล็อกเงินทุนจากสาธาณูปโภคพื้นฐานที่สามารถเปิดให้เช่าและแชร์กันได้

นอกจากนี้ยังมีกรณีของ บริษัท Indosat Ooredoo ซึ่งเป็นบริษัทโทรคมนาคมที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่อินโดนีเซีย ขายเสาสัญญาณโทรศัพท์ในราคา 750 ล้านดอลลาร์ให้กับบริษัท Digital Colony ซึ่งเป็นบริษัทที่มีการลงทุนด้านสาธารณูปโภคพื้นฐานในสหรัฐอเมริกา เมื่อช่วงเดือนมีนาคม 2021 ที่ผ่านมา 

อ้างอิง : Financial Times