ใครจะเที่ยวจีนต้องรู้ไว้ ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2024 เจ้าหน้าที่ตำรวจจะสามารถขอตรวจค้นข้อมูลจากมือถือและแล็ปท็อปของเราได้ โดยไม่ต้องมีหมายค้น หากคุณถูกสงสัยว่ามีพฤติกรรมเข้าข่ายเป็นสายลับหรือพยายามสอดแนมข้อมูลภายในประเทศจีน 

กระทรวงความมั่นคงแห่งชาติจีนได้ให้อำนาจเพิ่มเติมในการตรวจสอบโทรศัพท์มือถือและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ นับเป็นกฎใหม่ภายใต้กฎหมายต่อต้านจารกรรมฉบับแก้ไขที่บังคับใช้เมื่อปี 2023 

เจ้าหน้าที่สามารถค้นดูข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการสืบสวน ซึ่งรวมถึง ข้อความ อีเมล แชทส่วนตัวและแชทกลุ่ม เอกสาร รูปภาพ เสียง และ วิดีโอ แอปพลิเคชัน และ Log Files จากอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ใดๆ ก็ตาม เพียงแค่แสดงบัตรประจำตัวตำรวจหรือบัตรประจำตัวอื่นๆ เพื่อสอบสวนและรวบรวมพยานหลักฐานได้โดยไม่ต้องมีหมายค้น

นอกจากนี้ยังอนุญาตให้ประชาชนรายงานพฤติกรรมสอดแนมหรือการจารกรรมที่พบเห็น โดยเสนอเงินรางวัลขั้นต่ำที่ 1 แสนหยวน หรือราว 5 แสนบาท หากรายงานที่มีประโยชน์อย่างมากต่อรัฐบาลตามกฎหมายต่อต้านการจารกรรม

Lu Chenyuan นักวิชาการด้านกฎหมายเชื่อว่ากฎเกณฑ์ดังกล่าวจะสร้างบรรยากาศความหวาดกลัวและทำให้ประชาชนเซนเซอร์ตัวเองมากขึ้นในประเทศ รวมถึงอาจจะลดการติดต่อกับชาวต่างชาติได้ในอนาคต 

ประเทศจีนเปิดฟรีวีซ่าเพิ่มขึ้นในหลายประเทศ ซึ่งรวมถึงประเทศไทยเมื่อมีนาคมที่ผ่านมา และทำให้นักท่องเที่ยวหันไปเที่ยวในประเทศจีนมากขึ้น อย่างไรก็ตามกฎใหม่นี้สร้างความหวาดระแวงในกลุ่มชาวต่างชาติถึงความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัว หลังมีการรายว่ามีการตรวจสอบโทรศัพท์มือถือที่ด่านตรวจคนเข้าเมืองและในสนามบินเพิ่มขึ้นเมื่อเข้ามาในประเทศจีน

ด้านกระทรวงความมั่นคงแห่งชาติจีนแถลงปฏิเสธคำกล่าวอ้างที่ว่านักท่องเที่ยวจะต้องได้รับการตรวจสอบโทรศัพท์มือถือที่ด่านตรวจคนเข้าเมืองทุกคน และได้ให้คำมั่นว่าจะปฏิบัติตามขั้นตอนทางกฎหมายอย่างเคร่งครัด รวมถึงการตรวจสอบจะต้องเกี่ยวข้องกับงานต่อต้านจารกรรมเท่านั้น เช่น ผู้ต้องสงสัยเป็นสายลับที่ลักลอบถ่ายภาพหรือวิดีโอในพื้นที่หวงห้ามทางทหารหรือหน่วยงานลับของประเทศเป็นต้น

อ้างอิง: nikkei, rfa.org, globaltimes