Antigen Test Kit เป็นการตรวจหาแอนติเจน โดยการเก็บตัวอย่างบริเวณจมูกไปจนถึงคอหอย ช่องปาก โพรงจมูก หรือน้ำลาย ซึ่งขึ้นอยู่กับการเก็บตัวอย่างของชุดการตรวจนั้น ๆ การตรวจหาเชื้อโควิดเป็นเพียงการคัดกรองเบื้องต้น ความจำเพาะและความไวอาจจะไม่เทียบเท่าวิธี rRT-PCR เนื่องจาก Antigen Test Kit มีข้อจำกัด คือ หากเชื้อไม่มากพอ ผลจะเป็นลบ ดังนั้นท่านที่มีผลเป็นลบและยังไม่มีอาการ ควรตรวจซ้ำใน 3-5 วัน หากมีอาการ สามารถตรวจซ้ำได้ทันที แม้ผลที่ได้เป็นบวก ท่านยังจำเป็นต้องไปตรวจที่สถานพยาบาลอีกครั้ง เพื่อความแม่นยำ 

นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดี กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เผยว่าปัจจุบันมีการขึ้นทะเบียน Antigen Test Kit ทั้งหมด 24 ยี่ห้อ และต้องใช้โดยบุคลากรทางการแพทย์เท่านั้น ประชาชนเท่าไปยังไม่สามารถซื้อมาใช้เองที่บ้านได้ อย่างไรก็ตามอย. ได้เสนอให้จำหน่ายตามร้านขายยาทั่วไปในอนาคต

ข้อแนะนำ กรณีใช้ Antigen Test Kit ด้วยตัวเอง

• ตรวจสอบประเภทของตัวอย่างที่ใช้กับชุดทดสอบได้ เช่น โพรงจมูก น้ำลาย
• ศึกษารายขั้นตอนการทดสอบ การแปลผล จากเอกสารกำกับชุดตรวจ
• เก็บสิ่งที่ส่งตรวจให้ถูกตำแหน่งและถูกขั้นตอน

ข้อควรระวัง

• เก็บรักษาในอุณหภูมิที่กำหนด
• ตรวจสอบวันหมดอายุ
• เตรียมพื้นที่สำหรับใช้ทดสอบให้ปราศจากการปนเปื้อน
• อย่าเปิดหรือฉีกซองบรรจุภัณฑ์ จนกว่าจะใช้งาน
• อ่านผลตรงตามเวลาที่กำหนดอย่างเคร่งครัด การอ่านผลเร็วหรือช้าเกินไป อาจทำให้เกิดความผิดพลาดได้
• ไม่ใช้อุปกรณ์หรือตลับทดสอบซ้ำ
• เมื่อใช้งานเสร็จแล้ว ให้แยกใส่ถุงปิดให้มิดชิดและทิ้งให้เหมาะสม
• ล้างมือหลังจากทดสอบ

อุปกรณ์ชุดตรวจ Antigen Test Kit ประกอบไปด้วย

• ตลับทดสอบ
• หลอดใส่น้ำยาสกัด
• ฝาหลอดหยด
• ไม้ Swab
• เอกสารกำกับชุดตรวจ 

วิธีการใช้งาน Antigen Test Kit เบื้องต้น

1. ใช้ไม้ Swab วนบริเวณที่ต้องการตรวจเชื้อ 5 รอบ เพื่อให้ได้สารคัดคลั่งให้ปริมาณที่มากพอ
2. จากนั้นจุ่มไม้ Swab ลงในหลอดที่มีย้ำยาสกัด หมุนและบีบอย่างน้อย 5 รอบ แล้วนำไม้ Swab ออก และปิดด้วยจุกฝาหลอดหยด
3. หยดน้ำยาลงในตลับทดสอบ ตามจำนวนที่ชุดตรวจกำหนด
4. รอผลหลังหยดน้ำยาตามเวลาที่ชุดตรวจกำหนด โดยมากจะอยู่ที่ 15-30 นาที ห้ามอ่านผลก่อนหรือหลังจากเวลาที่กำหนด

การอ่านผล Antigen Test Kit

บนตลับการทดสอบมีตัวอักษรอยู่ 2 ตัว คือ C (Control) และ T (Test)

ก่อนอื่นต้องดูที่ตัวอักษร C ก่อน หากมีขีดขึ้นมาแสดงว่าวิธีการตรวจผลถูกต้อง หากไม่มีขีดปรากฎ แสดงว่าวิธีการตรวจไม่ถูกต้อง ต้องทำการตรวจใหม่

เมื่อขีดปรากฎบนตัวอักษร C แล้ว ให้ดูตัวอักษร T หากมีขีดขึ้นมา แสดงว่าผลเป็นบวก หากไม่มีขีดปรากฎ แสดงว่าผลเป็นลบ

การปฏิบัติตน กรณีผลเป็นบวก

• แจ้งหน่วยบริการสุขภาพใกล้บ้านที่ติดต่อได้
• กักตัวเองแยกจากผู้อื่น เช่น แยกห้องน้ำ หลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์เลี้ยง สวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา สังเกตอาการและวัดอุณหภูมิเป็นประจำ หากหายใจลำบาก ควรติดต่อขอรับการรักษา
• แจ้งผู้ใกล้ชิดที่มีความเสี่ยง เพื่อทดสอบเชื้อต่อไป

การปฏิบัติตน กรณีผลเป็นลบ

• หากเป็นผู้มีความเสี่ยงสูง ให้กักตัวแยก และทดสอบซ้ำอีกใน 3-5 วัน
• หากมีอาการเข้าข่ายติดเชื้อ ให้ทำการทดสอบซ้ำทันที 

ทั้งนี้ควรถ่ายรูปผลการทดลอง พร้อมระบุชื่อและวันที่บนตัวอย่าง พร้อมทั้งรายงานผลต่อหน่วยบริการสุขภาพ (ถ้ากำหนด)

อ้างอิง: การแถลงข่าวของกระทรวงสาธารณสุข เมื่อวันที่ 12 กรกฎาคม 2564 เวลา 13.30 น.