ณ เดือนมกราคม 2025 โลกเทคโนโลยีต้องตกตะลึงกับการเปิดตัวโมเดล AI รุ่นใหม่ล่าสุดชื่อว่า R1 จากบริษัท DeepSeek ซึ่งเป็นสตาร์ทอัพสัญชาติจีนที่สามารถพัฒนาเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ขั้นสูงได้ในต้นทุนที่ต่ำกว่า OpenAI และ Google หลายสิบเท่า ความสำเร็จครั้งนี้ไม่เพียงแต่สร้างแรงกระเพื่อมต่ออุตสาหกรรมเทคโนโลยีทั่วโลก แต่ยังส่งผลสะเทือนถึงตลาดการเงิน โดยเฉพาะ Nvidia ยักษ์ใหญ่ด้านชิปประมวลผลที่มูลค่าหุ้นดิ่งลงถึง 17%

บทความนี้จะพาทุกคนมารู้จัก เหลียง เหวินเฟิง ผู้อยู่เบื้องหลังของ DeepSeek จากอดีตผู้ก่อตั้งกองทุนเฮดจ์ฟันด์ สู่ CEO และผู้ก่อตั้ง Deepseek ที่พกความมุ่งมั่นและวิสัยทัศน์เพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ และกำหนดทิศทางใหม่ให้กับบทบาทของจีนในเวทีปัญญาประดิษฐ์ระดับโลก

จุดเริ่มต้นในกองทุนเฮดจ์ฟันด์

เหลียง เหวินเฟิง (Liang Wenfeng) เกิดในช่วงปี 1980 ในเมืองเล็ก ๆ ระดับ 5 ในมณฑลกวางตุ้ง ประเทศจีน พ่อของเขาเป็นครูประถมซึ่งปลูกฝังความมุ่งมั่นในด้านการศึกษา และด้วยศักยภาพทางวิชาการที่โดดเด่นจนสามารถเข้าเรียนในมหาวิทยาลัยเจ้อเจียง (Zhejiang University) ซึ่งเป็นหนึ่งในสถาบันการศึกษาชั้นนำของจีน

หลังจบการศึกษาระดับปริญญาตรีและโทจากมหาวิทยาลัยเดียวกัน เขาและเพื่อนร่วมรุ่นอีกสองคนตัดสินใจก่อตั้งกองทุนเฮดจ์ฟันด์ชื่อ High-Flyer ในปี 2015 ซึ่งเป็นกองทุนที่ใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์และเทคโนโลยี AI ในการวิเคราะห์ตลาดและตัดสินใจลงทุน กองทุนเติบโตอย่างรวดเร็วโดยสามารถบริหารสินทรัพย์ได้ถึง 1 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐหรือราว 3.39 แสนล้านบาทในปี 2019

ก้าวเข้าสู่ AI: งานอดิเรกที่กลายเป็นตัวเปลี่ยนเกม

ในปี 2021 ระหว่างที่ High-Flyer ประสบความสำเร็จในตลาดการเงิน เหลียง เหวินเฟิงเริ่มมีความสนใจในเทคโนโลยี AI อย่างลึกซึ้ง เขาตัดสินใจซื้อ GPU จาก Nvidia หลายพันชิ้นเพื่อสร้าง คลัสเตอร์ชิปขนาดใหญ่กว่า 10,000 ชิ้น เพื่อฝึกโมเดล AI ในเวลานั้น แนวคิดของเขาถูกมองว่าเป็นแค่ “งานอดิเรกแปลก ๆ” แต่ด้วยวิสัยทัศน์และความเชื่อมั่น เขาจึงมุ่งมั่นพัฒนาโครงการนี้ต่อไป

เหลียง เหวินเฟิงมักพูดถึงการสร้างคลัสเตอร์ชิป 10,000 ชิ้นเพื่อฝึก AI แต่ไม่มีใครคิดว่าเขาจะสามารถทำมันได้สำเร็จ เพราะมันดูเหมือนฝันเฟื่องที่เป็นไปได้เฉพาะกับยักษ์ใหญ่เทคโนโลยีอย่าง ByteDance หรือ Alibaba เท่านั้น

งานอดิเรกแปลกๆ และภาพลักษณ์ของเขา คือสิ่งที่บ่งบอกความเป็นอัจฉริยะของ เหลียง เหวินเฟิง คนใกล้ชิดบรรยายเขาว่าเป็น "very nerdy guy" ด้วยทรงผมที่ไม่เข้าท่า และหมกมุ่นกับการสร้างคลัสเตอร์ชิปหมื่นตัวเพื่อฝึกโมเดล AI ของตนเอง ภาพลักษณ์นี้อาจดูไม่เหมือนผู้บริหารระดับสูงทั่วไป แต่กลับเป็นเสน่ห์ที่บ่งบอกถึงความทุ่มเทอย่างสุดตัวให้กับสิ่งที่เขารัก

และงานอดิเรกนี้เองได้กลายเป็นจุดเริ่มต้นของ DeepSeek บริษัทที่เขาก่อตั้งขึ้นในปี 2023 เพื่อพัฒนา AI ที่มีศักยภาพใกล้เคียงกับมนุษย์ หรือที่เรียกว่า Artificial General Intelligence (AGI)

DeepSeek กับความสำเร็จที่พลิกโฉมวงการ

DeepSeek เริ่มได้รับความสนใจในปี 2024 หลังเปิดตัวโมเดล AI ชื่อ V3 ซึ่งสามารถพัฒนาด้วยชิป Nvidia H800 จำนวนเพียง 2,000 ชิ้น และใช้ต้นทุนเพียง 6 ล้านดอลลาร์สหรัฐหรือราว 2 ร้อยล้านบาท ต่ำกว่าคู่แข่งอย่าง OpenAI หรือ Google อย่างมาก

ล่าสุดในเดือนมกราคม 2025 DeepSeek กลายเป็นข่าวใหญ่ด้วยการเปิดตัว R1 โมเดล AI ที่ทรงพลังยิ่งขึ้น โดย R1 ไม่เพียงแต่แสดงศักยภาพทางเทคนิคด้วยการประมวลผลที่รวดเร็วกว่าเดิมถึง 2 เท่า แต่ยังลดต้นทุนการฝึกโมเดลลงได้ถึง 30% เทคโนโลยีนี้สร้างความตื่นตะลึงในวงการ และส่งผลต่อเศรษฐกิจโลก

ในวันจันทร์ที่ 27 มกราคม 2025 ดัชนี Nasdaq ร่วงลง 3.1% หลังหุ้นเทคโนโลยียักษ์ใหญ่หลายบริษัทปรับตัวลดลงอย่างหนัก โดยเฉพาะ Nvidia ซึ่งสูญเสียมูลค่าตลาดถึง 17% ในวันเดียว สร้างสถิติใหม่ในประวัติศาสตร์ตลาดหุ้นวอลล์สตรีท

นอกจากนี้ยังมีหุ้นบริษัทเทคโนโลยีรายใหญ่อื่น ๆ ที่ได้รับผลกระทบได้แก่ Broadcom (-17%), Microsoft (-2.1%) ซึ่งเป็นผู้สนับสนุนรายใหญ่ของ ChatGPT, และ Alphabet บริษัทแม่ของ Google ซึ่งปรับตัวลดลงถึง 4.2% 

การเปิดตัว R1 แสดงให้เห็นว่าตลาด AI กำลังเปลี่ยนแปลง “DeepSeek พิสูจน์ว่าความสำเร็จไม่ได้จำกัดเฉพาะบริษัทใหญ่ที่มีทรัพยากรมหาศาล” นักวิเคราะห์กล่าว 

นวัตกรรมคือความเชื่อมั่นและการแบ่งปัน

หนึ่งในแนวคิดที่ทำให้ DeepSeek แตกต่างจากคู่แข่ง คือการเป็น Open-Source เหลียงกล่าวว่าแนวทางนี้ไม่ใช่แค่กลยุทธ์ทางธุรกิจ แต่เป็นวัฒนธรรม “การเปิดเผยเทคโนโลยีไม่ได้ทำให้เราสูญเสียความได้เปรียบ แต่กลับสร้างความมั่นใจและดึงดูดผู้มีความสามารถให้เข้ามาร่วมงานกับเรา” เหลียง เหวินเฟิง กล่าวในการสัมภาษณ์ในปี 2024

นอกจากนี้ DeepSeek ยังมีโครงสร้างองค์กรที่ส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์แบบ Bottom-Up โดยเปิดโอกาสให้พนักงานทุกคนสามารถเข้าถึงทรัพยากรได้อย่างอิสระ ไม่ว่าจะเป็นคลัสเตอร์สำหรับฝึก AI หรือพื้นที่ในการระดมความคิด

“เราเชื่อว่าการสร้างนวัตกรรมต้องเริ่มจากความเชื่อมั่นในตัวเอง เมื่อมีไอเดียดี ๆ ทุกคนไม่ว่าตำแหน่งไหนก็สามารถใช้ทรัพยากรได้ทันที” เหลียง เหวินเฟิง กล่าว

DeepSeek กับบทบาทของจีนในเวทีโลก

ในการให้สัมภาษณ์เมื่อปี 2024 เหลียง เหวินเฟิง ได้เปิดเผยถึงเป้าหมายสำคัญของเขาสำหรับ DeepSeek ซึ่งไม่ใช่เพียงการสร้างโมเดล AI ขนาดใหญ่ แต่คือการพัฒนา ปัญญาประดิษฐ์ทั่วไป (AGI) หรือ AI ที่มีความสามารถเทียบเท่ากับมนุษย์

“หลักการของเราคือไม่ขายขาดทุนและไม่แสวงหากำไรที่มากเกินไป การกำหนดราคาในปัจจุบันทำให้มีกำไรเล็กน้อยเมื่อเทียบกับต้นทุนของเรา” เหลียง เหวินเฟิง กล่าว 

DeepSeek ตัวแทนจากจีน สู่อนาคตของผู้นำ AI โลก

เหลียง เหวินเฟิง มองว่าอุตสาหกรรม AI ของจีนยังตามหลังสหรัฐฯ อยู่ และเขาต้องการเปลี่ยนแปลงสิ่งนี้ผ่าน DeepSeek “เราเชื่อว่า AI ของจีนไม่ควรเป็นผู้ตามอีกต่อไป ความแตกต่างระหว่าง AI ของจีนกับสหรัฐฯ ไม่ได้อยู่ที่เทคโนโลยี แต่อยู่ที่ความคิดริเริ่ม ถ้าเราไม่เปลี่ยนแปลง จีนจะยังคงเป็นผู้ตามเสมอ”

เหลียงยังมุ่งมั่นให้ DeepSeek เป็นตัวแทนของจีนในการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่เป็นต้นแบบ โดยหวังลดการพึ่งพาเทคโนโลยีจากต่างชาติ และสร้างโอกาสให้บริษัทขนาดเล็กสามารถเข้าถึง AI ที่ทรงพลังในราคาที่เหมาะสม

DeepSeek ไม่ได้เป็นเพียงบริษัทเทคโนโลยี แต่กำลังกลายเป็นตัวแทนของการเปลี่ยนแปลงในอุตสาหกรรม AI ด้วยวิสัยทัศน์ของเหลียง เหวินเฟิง บริษัทนี้อาจเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้จีนไม่เพียงไล่ตาม แต่กลายเป็นผู้นำในโลกของปัญญาประดิษฐ์ 

จากผู้ก่อตั้งเฮดจ์ฟันด์ ในวันนี้ เหลียง เหวินเฟิง ถูกขนานนามว่าเป็น ‘วีรบุรุษ AI แห่งกวางตุ้ง’ ชาวจีนในโลกอินเทอร์เน็ตต่างยกย่อง และภูมิใจกับความสำเร็จในครั้งนี้ เขาได้รับเชิญให้เป็นหนึ่งในที่ปรึกษาที่ให้คำในการประชุมเกี่ยวกับทิศทาง AI ของจีน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการยอมรับ และความสำคัญของเขาในวงการ AI ของจีน

“อนาคตของ AI ไม่ใช่แค่การประดิษฐ์เทคโนโลยีใหม่ ๆ แต่คือการสร้างระบบนิเวศที่ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมได้” เหลียง เหวินเฟิงกล่าว

อ้างอิง: fortune, financialexpress