แน่นอนว่าการระบาดของ COVID-19 นั้นสร้างผลกระทบอย่างกว้างขวางต่อหลาย ๆ ธุรกิจการท่องเที่ยวของไทย โดยเฉพาะธุรกิจ SMEs อย่างโฮสเทลที่ปกติแล้วมีนักท่องเที่ยวเข้าพักอย่างไม่ขาดสาย แต่ด้วยในสถานการณ์อันรุนแรงในปัจจุบันที่ส่งผลให้หลาย ๆ โฮสเทลนั้นต้องปิดตัวลงชั่วคราวอย่างไม่มีทางเลือก Techsauce จึงได้รับเกียรติจาก คุณศานนท์ หวังสร้างบุญ Co-founder จากโฮสเทลยอดฮิตอย่าง ‘Once Again Hostel’ มาพูดคุยถึงความท้าทายและแนวทางการปรับตัวโฮสเทลของธุรกิจโฮสเทลภายใต้ COVID-19 

สถานการณ์ธุรกิจโฮสเทลในตอนนี้

จากสถานการ์การระบาดส่งผลให้นักท่องเที่ยวกลับประเทศ สายการบินก็ลดจำนวนการบิน ทำให้ตอนนี้ไม่มีนักท่องเที่ยวใหม่เลย ทาง Once Again Hostel ก็ไม่ได้เปิดให้บริการมา 1 อาทิตย์แล้ว ทางทีมก็เริ่มปรับแผนธุรกิจใหม่ ดึงธุรกิจรองที่เป็นร้านอาหารขึ้นมาเป็นธุรกิจหลัก ทำให้ตอนนี้ต้องหันมาโฟกัสกับการทำอาหารและการปรับเปลี่ยนมาเป็นครัวกลาง

อนาคตของธุรกิจโฮสเทล

เนื่องจากธุรกิจโฮสเทลนั้นขึ้นอยู่กับต่างชาติ ถึงแม้ว่าไทยอาจจะจัดการกับสถานการณ์นี้ได้แต่ถ้าหากประเทศของกลุ่มลูกค้าของเรานั้นยังคงมีความเสี่ยง ก็ต้องยอมรับว่าธุรกิจนั้น “อาจจะไปไม่รอด” ซึ่งทางทีม Once Again Hostel ก็ได้มีการประเมินว่าจนถึงปลายปีนี้สถานการณ์การท่องเที่ยวก็อาจจะไม่ดีขึ้น นักท่องเที่ยวอาจจะไม่กล้าที่จะท่องเที่ยวเหมือนก่อนเกิน COVID-19 เนื่องจากความมั่นใจที่น้อยลงและความกังวลที่มากขึ้น หรืออาจจะมีบางส่วนกลับมาท่องเที่ยวแต่จำนวนของนักท่องเที่ยวจะลดลงอย่างมาก ซึ่งก็ได้คาดการณ์ว่าธุรกิจโฮสเทลที่เดิมนั้นล้นตลาดอยู่แล้ว บวกกับอุปสงค์ของนักท่องเที่ยวที่ลดลง จะต้องปรับตัวอย่างมาก และสถานการณ์อาจจะเลวร้ายถึงขั้นต้องปรับแผนธุรกิจเปลี่ยนไปจากการทำโฮสเทลไปเป็นอย่างอื่น

Once Again Hostel มีแนวทางปรับตัวอย่างไร?

1. ปรับเป็นที่พักระยะยาว เนื่องจากว่าในตอนนี้มีหลาย ๆ คนต้อง Work from Home แต่สภาพแวดล้อมการทำงานที่บ้านอาจจะไม่พร้อม เช่น ครอบครัวมีสมาชิกเยอะ หรือ สิ่งอำนวยความสะดวกนั้นไม่ครบครัน ดังนั้นที่พักระยะยาวจะช่วยในการจัดหาเครื่องอำนวยความสะดวกเหล่านี้ให้กลายมาเป็น “บ้านหลังที่สอง” ของพวกเขา

2. ปรับเข้าสู่ธุรกิจอาหารมากขึ้น ด้วยความที่อาหารนั้นก็ยังคงเป็นสิ่งที่จำเป็นในปัจจุบัน และด้วยทางครอบครัวที่มีธุรกิจการเกษตรอยู่แล้ว ก็จะมุ่งเน้นไปที่การเกษตรและเกี่ยวกับอาหารมากขึ้น

3. โอกาสในการช่วยเหลือ SMEs และพัฒนาชุมชน ซึ่งคุณศานนท์มองว่าเป็นโอกาสในการช่วยเหลือชุมชนและพัฒนาเมืองให้ยั่งยืนยิ่งขึ้น

วงการโฮสเทลควรปรับตัวอย่างไรให้อยู่รอด?

1. ความสะอาดคือสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะในธุรกิจโฮสเทลที่มีรูปแบบการเข้าพักแบบห้องนอนรวมและการใช้ส่วนกลางร่วมกัน เช่น ห้องน้ำ ห้องครัว ห้องนั่งเล่น ทำให้จะต้องพัฒนาเรื่องความสะอาดอย่างมาก

2. เลิกใช้นโยบาย ‘One Nation’ หลาย ๆ โรงแรมหรือโฮสเทลนั้นมีการใช้นโยบาย ‘One Nation’ หรือการรับนักท่องเที่ยวจากประเทศเดียว เช่น การรับนักท่องเที่ยวจากประเทศจีนอย่างเดียว เมื่อไวรัส COVID-19 นั้นเริ่มระบาดในประเทศจีน ทำให้ชาวจีนนั้นหยุดการท่องเที่ยวในต่างประเทศ ส่งผลให้กลุ่มธุรกิจที่รับแต่ชาวจีนนั้นได้รับผลกระทบอย่างมาก

3. กระจายความเสี่ยงธุรกิจ ควรที่จะหาช่องทางทำธุรกิจที่หลากหลายมากขึ้น อาจจะเกี่ยวข้องกับธุรกิจ Hospitality ก็ได้ เช่น ด้านอาหารหรืออาจจะปรับเปลี่ยนการเข้าพักเป็นแบบรายเดือน เพราะจากเดิมที่ธุรกิจนั้นได้รับการเข้าพักแบบ Full Occupancy มากลายเป็นศูนย์ภายในเดือนเดียวนั้น อาจจะทำให้เจ้าของธุรกิจหลาย ๆ นั้นได้รับบทเรียนและต้องขยับขยายช่องทางธุรกิจใหม่ ๆ ในอนาคต

คำแนะนำให้ผู้ที่กำลังหรืออยากเข้ามาในวงการโฮสเทล

ก่อนหน้าการระบาดของ COVID-19 วงการโฮสเทลก็ค่อนข้างเป็นที่นิยมและมีจำนวนเยอะมากอยู่แล้ว ในช่วงตอนนั้นก็ค่อนข้างยากอยู่แล้ว พอมาเจอเหตุการณ์การระบาดก็ยิ่งยากขึ้นไปอีก ซึ่งจริง ๆ แล้วก็ไม่ยังไม่แนะนำให้เข้ามา หรือว่าถ้าจะทำจริง ๆ ก็ควรจะต้องมี Side Business หรือช่องทางธุรกิจอื่นที่แข็งแรงมาก ๆ เช่นกัน

หลังจากนี้การท่องเที่ยวก็อาจจะมีโอกาสกลับมาเหมือนเดิม แต่แน่นอนว่าพฤติกรรมและความต้องการของนักท่องเที่ยวจะเปลี่ยนไป เช่น การท่องเที่ยวแบบไม่เน้นความสะอาดอาจจะหมดไป หรือการพึ่งพานักท่องเที่ยวจากประเทศเดียวก็จะหายไป

   ตัวธุรกิจเองจะต้องปรับตัว เรียนรู้จากความเสี่ยงในตอนนี้ Diversify ธุรกิจ และหาตลาดที่หลากหลายมากขึ้น