42Geeks พานักลงทุน - ผู้ก่อตั้งธุรกิจ - VC ระดับโลก มาสำรวจ Thailand Tech Ecosystem

เกริ่นก่อนว่า 42Geeks เป็นเครือข่ายนานาชาติที่จัดทริปให้นักลงทุน Venture Capital ผู้ก่อตั้งธุรกิจ ผู้บริหารด้านเทคโนโลยี ผู้สร้างระบบนิเวศ (รวมเรียกว่า Geeks) ออกสำรวจระบบนิเวศสตาร์ทอัพและเทคโนโลยีในภูมิภาคต่างๆ เพื่อสนับสนุนการลงทุน สร้างเครือข่ายกับ Geeks ท้องถิ่น รวมถึงหาโอกาสและความร่วมมือใหม่ๆ โดยทริปล่าสุดที่จัดคือ 42Geeks Southeast Asia Tour 2025 ที่ชาว Geeks มาเยือนเวียดนามต่อด้วยไทย ในระหว่างวันที่ 21-27 กันยายน 2025 

สำหรับทริป 42Geeks Southeast Asia Tour 2025 มีกิจกรรมพบปะสังสรรค์ รับฟังและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในหลากหลายด้าน หนึ่งในนั้นเป็นการเสวนาในหัวข้อ 'Thailand Ecosystem Panel Discussion' ซึ่งมี คุณมิหมี - อรนุช เลิศสุวรรณกิจ ผู้ร่วมก่อตั้งและซีอีโอ Techsauce ร่วมพูดคุยกับ คุณพอล ศรีวรกุล ผู้ร่วมก่อตั้งและกรุ๊ปซีอีโอ aCommerce และ คุณหมู - ณัฐวุฒิ พึงเจริญพงศ์ ผู้ก่อตั้งและซีอีโอ Ookbee และ Venture Partner, 500 Global โดยมี คุณ Stephanie Shorter ผู้ก่อตั้ง Practical Venture Capital รับหน้าที่เป็น Moderator 

คุณมิหมี - อรนุช เลิศสุวรรณกิจ ผู้ร่วมก่อตั้งและซีอีโอ Techsauce

คุณ Stephanie ถามทุกคนว่า คุณมีอะไรเป็นพลังพิเศษ (Superpower) คุณมิหมีตอบว่า "เราชอบที่จะช่วยเหลือและเพิ่มศักยภาพให้สตาร์ทอัพ โดยช่วยจับคู่ธุรกิจ เชื่อมโยง VC และสตาร์ทอัพท้องถิ่นเข้าด้วยกัน นั่นจึงเป็นพลังพิเศษในฐานะผู้ขับเคลื่อนระบบนิเวศสตาร์ทอัพในประเทศไทย ซึ่งเป็นหนึ่งในสิ่งที่เราหลงใหล"

คุณมิหมี - อรนุช กล่าวถึงระบบนิเวศสตาร์ทอัพปัจจุบันในประเทศไทย โดยตั้งข้อสังเกตว่า การระดมทุนของสตาร์ทอัพไทยเผชิญความท้าทายมาตั้งแต่ปี 2021 ปัจจุบันคุณมิหมีเห็นเทรนด์การมาของกลุ่มผู้ประกอบการรุ่นใหม่ในไทยที่เป็นธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMBs) มาจับ Real Sector มากขึ้น และใช้เทคโนโลยีเพื่อทำให้ธุรกิจเติบโตได้ไวแบบก้าวกระโดด รวมถึงเน้นใช้ทรัพยากร (Resource) อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งนี่ไม่ใช่รูปแบบของสตาร์ทอัพที่นำด้วยเทคโนโลยีอย่างช่วงทศวรรษที่ผ่านมา แต่มีกองทุน VC/PE ที่สนใจลงทุนในธุรกิจกลุ่มนี้เพิ่มมากขึ้น

ส่วนเรื่องการลงทุนในไทย คุณมิหมีบอกว่า ทิศทางการลงทุนที่น่าสนใจในตอนนี้ก็เช่น HealthTech โดยไทยมีกองทุนด้านนี้อยู่ อาทิ Disrupt Health Impact Fund ที่มีโรงพยาบาลชั้นนำร่วมเป็นพาร์ตเนอร์ (LPs : Limited Partners) ซึ่งเป็นการลงทุนในรูปแบบกลยุทธ์ที่สามารถนำเทคโนโลยีของบริษัทกลับไปสนับสนุนองค์กรได้ แต่อย่างไรก็ตาม ความท้าทายก็คือ ต้องดูผลงานด้าน Financial ด้วยเช่นกัน

สำหรับเซ็กเมนต์ที่มีแนวโน้มเติบโตดีคือ Wellness, Digital Health และการประยุกต์ใช้ AI ในการผ่าตัด หรือคาดการณ์รูปแบบอาการผู้ป่วยจากภาพ Xray, CT Scan นอกจากนี้ HealthTech ยังเชื่อมโยงกับเรื่อง Longevity (การมีอายุยืนยาว), Food For Health (อาหารเพื่อสุขภาพ) ซึ่งรวมถึง โปรตีนทางเลือก ที่คาดว่าจะเติบโตเช่นเดียวกัน

คุณมิหมีทิ้งท้ายด้วยข้อสังเกตเพิ่มเติมว่า เห็นเทรนด์ของบริษัทญี่ปุ่น จีน และเกาหลี ที่ต้องการขยายตลาดมายังภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และมองหาบริษัทในแถบนี้เพื่อลงทุน หรือ M&A และนี่อาจเป็นช่องทางที่บริษัทสตาร์ทอัพสามารถ Exit ให้บริษัทที่สนใจได้ในอนาคต

คุณพอล ศรีวรกุล ผู้ร่วมก่อตั้งและซีอีโอ aCommerce

คุณพอลบอกว่า พลังพิเศษของเขาคือ "การทำให้แนวคิดที่ซับซ้อนกลายเป็นเรื่องง่าย และการสร้างความสามัคคีในทีมเพื่อบรรลุเป้าหมายร่วมกัน"

คุณพอลเล่าถึงการสร้างธุรกิจเครือข่ายโฆษณาและ Daily Deal ในอดีต ซึ่งต่อมาขายกิจการออกไป ปัจจุบันเน้นทำให้ aCommerce สนับสนุนธุรกิจอีคอมเมิร์ซให้ใช้งานได้ (e-Commerce Enabler) ครบวงจรทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ด้วยวิสัยทัศน์ แรงผลักดัน การรวบรวมทีม และวัฒนธรรมการประดิษฐ์คิดค้นเพื่อนำมาใช้แก้ปัญหาในวงกว้าง จนสามารถสร้างรายได้ 400 ล้านดอลลาร์จาก 5 ตลาดใน 5 ประเทศ ได้แก่ ไทย อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และสิงคโปร์

คุณพอลเปิดเผยว่า เคยตั้งเป้าพาบริษัทเข้าตลาดหลักทรัพย์ในปี 2022 แต่ตอนนั้นกลับเป็นช่วงเวลาที่ลำบากมาก และเลี่ยงที่จะสร้าง Marketplace ในท้องถิ่น เนื่องจากมีการแข่งขันของแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซอย่างรุนแรงทั้งในระดับประเทศ ระดับภูมิภาค และระดับโลก กอปรกับไม่ต้องการแข่งกับยักษ์ใหญ่อย่าง Amazon หรือ Alibaba โดยตรง จึงเลือกเดินหน้าด้วย กลยุทธ์การสร้างธุรกิจที่ครอบคลุมหลายภูมิภาค (5-6 ตลาด) เพื่อดึงดูดให้กลุ่มบริษัทท้องถิ่นหรือระดับภูมิภาคจากจีน อินเดีย หรือองค์กรระดับโลก เข้ามาควบรวมและซื้อกิจการ (M&A) จึงเลือกทำธุรกิจในภาคการสนับสนุน หรือเป็น Enablement Sector แทน

ต่อด้วยการพูดถึง VC ในด้านแนวคิดเรื่องการลงทุนช่วง 1-2 ปีที่ผ่านมา ว่าเมื่อก่อน VC มักลงทุนโดยไม่ได้สนใจต้นทุน แต่ช่วงนี้ต้องการกำไรทันที หรือไม่ก็ต้องการเห็นเส้นทางสู่การทำกำไรที่ชัดเจน ส่วนเรื่องการประเมินมูลค่าธุรกิจเพื่อเข้าซื้อกิจการ VC ก็มักจะประเมินต่ำกว่าในตลาดบ้านเกิดของผู้ซื้อประมาณ 20-30% จึงแนะนำว่า ขายกิจการในระยะเริ่มต้น (หลัง Series A) อาจให้ผลตอบแทนแก่ผู้ก่อตั้งบริษัทได้ดีกว่า 

นอกจากนั้น คุณพอลยังชี้ให้เห็นถึงการจัดหาเงินทุนโดยการกู้ยืมหรือเป็นหนี้ (Debt Financing) ว่าเพิ่มมากขึ้น และแม้ว่า CVC ให้เงินทุนแล้ว ยังให้ประโยชน์เชิงกลยุทธ์ด้วย เช่น การตลาด การจัดจำหน่าย เงื่อนไขเครดิต แต่ขณะเดียวกัน เรื่องนี้ก็เป็นดาบสองคม เพราะถ้ารับการลงทุนจากกลุ่มบริษัทหนึ่งหรือ CVC หนึ่ง นั่นอาจเป็นการ 'เลือกข้าง' ซึ่งอาจเป็นอุปสรรคต่อการทำงานร่วมกับคู่แข่ง และอาจกระทบต่อส่วนแบ่งตลาด จากนั้นคุณพอลยกตัวอย่างบริษัทในอินโดนีเซียที่พยายามรวมกลุ่มบริษัทคู่แข่งเข้าด้วยกัน แต่กลายเป็นว่า เกิดศึกชิงตัวผู้บริหารอย่างรุนแรง

คุณพอลกล่าวถึงภาครัฐในตอนท้ายว่า รัฐบาลไทยปกป้องอุตสาหกรรมในท้องถิ่นได้ไม่มากพอ โดยเฉพาะในธุรกิจอีคอมเมิร์ซ ยิ่งเมื่อเทียบกับจีนหรืออินเดียที่มีกฎระเบียบเข้มงวดต่อการเข้ามาของสินค้าต่างชาติด้วยแล้ว จึงอยากเรียกร้องให้ภาครัฐปกป้องหรือคุ้มครองอุตสาหกรรมในประเทศมากขึ้น เพื่อไม่ให้ SMEs ท้องถิ่นถูกกลืนหรือจมหายไปท่ามกลางสินค้าราคาถูกจากต่างประเทศ

คุณหมู - ณัฐวุฒิ พึงเจริญพงศ์ ผู้ก่อตั้งและซีอีโอ Ookbee และ Venture Partner, 500 Global 

คุณหมูบอกว่าพลังพิเศษของเขาคือ "การเรียนรู้จากผู้คน เพื่อหาวิธีทำงานร่วมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ"คุณหมู - ณัฐวุฒิ บอกว่าตัวเขาเองเป็นผู้ประกอบการสตาร์ทอัพยุคแรกที่ระดมทุนในประเทศไทย ต่อมาได้เข้าร่วมกับ 500 Global ทำให้ได้เรียนรู้แนวปฏิบัติที่ดีที่สุดในฐานะ VC และปัจจุบันก็ได้บริหาร/ลงทุนในกองทุนเพื่อเสริมแกร่งให้กับ OR ผ่านกองทุนที่ชื่อ ORZON Ventures ซึ่งมีโครงการที่น่าสนใจ อาทิ สถานีชาร์จยานยนต์ไฟฟ้าในปั๊มน้ำมัน

คุณหมูยอมรับว่า มูลค่าสตาร์ทอัพพุ่งสูงขึ้นตามรอบการระดมทุนแล้วกลับมาสู่ภาวะปกติ สำหรับการลงทุนในปัจจุบัน VC มักให้ความสำคัญกับ 'กำไร' เป็นอันดับแรก และสังเกตได้ว่า มีสถานการณ์ 'Down Round' ที่ราคาประเมินต่ำกว่ารอบการระดมทุนก่อนหน้า

ด้านความท้าทายหลักของระบบนิเวศสตาร์ทอัพในไทย คุณหมูบอกว่า 'บริษัทไม่ได้ Exit อย่างแท้จริง' เพราะส่วนใหญ่เป็นกลุ่มบริษัทท้องถิ่นที่เข้ามาซื้อกิจการขนาดเล็ก ซึ่งไม่มีฐานด้านเทคโนโลยีขนาดใหญ่ในไทยรองรับ สตาร์ทอัพท้องถิ่นจึงต้องพึ่งพาระบบนิเวศเทคโนโลยีที่ใหญ่กว่าอย่างของจีน และยังต้องเผชิญอุปสรรคทางภาษาเมื่อต้องการขยายสู่ตลาดสากล 

คุณหมูตั้งข้อสังเกตอีกว่า เทคโนโลยีกลายเป็นสินค้าโภคภัณฑ์ (Commodity) และผู้ก่อตั้งธุรกิจที่ไม่ใช่สายเทคโนโลยีแต่ใช้เทคโนโลยีเก่ง กำลังเติบโตอย่างแข็งแกร่ง เนื่องจากมีโครงสร้างด้านเงินทุนที่ยั่งยืนกว่า พร้อมทั้งคาดการณ์ว่า มูลค่าบริษัทสตาร์ทอัพไทยจะถูกปรับให้เข้ากับการขายกิจการ (Exit) ในตลาดท้องถิ่น

ด้านการลงทุนเชิงกลยุทธ์ คุณหมูมีบทบาทในการบริหารกองทุน CVC สำหรับกิจการที่ช่วยให้ OR ปรับตัวและเปลี่ยนผ่านจากเครือข่ายสถานีบริการน้ำมันขนาดใหญ่สู่ยุค EV เช่น ผู้จัดจำหน่ายแบตเตอรี่ EV, บริการซักรีด, ร้านกาแฟในสถานีชาร์จ ซึ่งสำหรับ OR แล้ว การลงทุนแบบ CVC นี้ให้ความสำคัญกับความอยู่รอดและมองหาโอกาสใหม่ในระยะยาว มากกว่าการสร้างผลตอบแทนที่เป็นเงินเพียงอย่างเดียว

คุณหมูยืนยันว่า ผู้ประกอบการไทยกำลังเรียนรู้โมเดลการสร้างการเติบโตเหนือผลกำไร โดย 2 เส้นทางที่กำลังเกิดขึ้น คือ 1) บริษัทที่มีกำไร มุ่งสู่การ Exit ในตลาดสาธารณะระดับท้องถิ่น โดยยังเป็น Traditional Company อยู่ กับ 2) บริษัทเทคโนโลยี โดยเฉพาะที่กำลังขาดทุน มุ่งเป็นแขนให้ผู้ให้บริการเทคโนโลยีระหว่างประเทศ เช่น จีน ญี่ปุ่น เชื่อมสู่ตลาดท้องถิ่น ซึ่งเป็นการปูทางสู่การขายกิจการให้รายใหญ่ในท้ายที่สุด

ปิดท้ายด้วย 3 ภาคส่วนซึ่งมีทิศทางที่ดีและมีความหวังมากที่สุดในประเทศไทย คือ 1) Food 2) Wellness และ 3) Renewable Energy โดยคุณหมูมองว่า ถ้าไม่ใช่การลงทุน ภาคส่วนเหล่านี้มีโอกาสในการ 'ส่งออก' แต่ถ้ามองด้านการลงทุน ผู้ประกอบการระดับท้องถิ่นที่ไม่ใช่สายเทคโนโลยีจ๋าๆ แต่มีความเชี่ยวชาญในการใช้เทค ก็สามารถดึงดูดการลงทุนเข้าสู่อุตสาหกรรมดังกล่าวและทำให้เศรษฐกิจประเทศไทยโตขึ้นได้เช่นกัน

Session ต่อเนื่องในทริป 42Geeks Southeast Asia 2025 คุณชัยวัฒน์ โควาวิสารัช ประธานเจ้าหน้าที่บริหารกลุ่มบริษัทบางจาก และกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท บางจาก คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) ขึ้นกล่าวปาฐกถาพิเศษ 'Thailand Energy & Innovation Session Tour' ร่วมกับคุณ Franck Constant ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท Constant Energy ในหัวข้อ 'Powering Thailand: The Race to Build a Smarter, Greener Energy Future' โดยมีคุณ Peter Wokwicz ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท Positron Capital Management เป็นผู้ดำเนินรายการ