วันนี้ที่กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คณะกรรมการพิจารณาการดำเนินการจัดหาโครงการระบบดาวเทียมสำรวจเพื่อการพัฒนาธีออส 2 (THEOS-2) ประกอบด้วย (จากซ้ายไปขวาตามภาพด้านบน)

• คุณวิชัย อัศรัสกร รองประธาน องค์กรต่อต้านคอร์รัปชั่น (ประเทศไทย)
• ดร.วีระพงษ์ แพสุวรรณ ประธานคณะกรรมการบริหารสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ และภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) (สทอภ./GISTDA)
• ดร.สุวิทย์ เมษินทรีย์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
• คุณหิรัญ รดีศรี ประธานคณะกรรมการพิจารณาการดำเนินการจัดหาโครงการระบบดาวเทียมสำรวจเพื่อการพัฒนาธีออส 2
• ดร.ธีรพล กาญจนากาศ ผู้แทนคณะผู้สังเกตการณ์

ได้ออกมารายงานผลพิจารณา โดย ดร.สุวิทย์ ระบุว่า "ไม่พบการทุจริต และ ยังคงไว้ซึ่งประโยชน์ของประเทศเป็นสำคัญ"

เคลียร์ข้อกังวลใจไปแล้ว 4 ประเด็น

ด้าน ศ.พิเศษ หิรัญ รดีศรี เปิดเผยรายละเอียดของผลการตรวจสอบกระบวนการจัดหาโครงการธีออส 2 ตามประเด็นข้อกังวลของคณะผู้สังเกตการณ์ 4 ประเด็น ได้แก่

1. ประเด็นการประเมินและให้คะแนน
2. ประเด็นขั้นตอนการดําเนินงานของคณะกรรมการจัดหาฯ
3. ประเด็นเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงวงโคจรของดาวเทียมขนาดเล็ก
4. ประเด็นเกี่ยวกับผลประโยชน์ร่วมกันนั้น

ศ.พิเศษ หิรัญ ชี้แจงว่า ประเด็นที่ 1 และ ประเด็นที่ 3 ยังอยู่ในกรอบของข้อกําหนดและหลักเกณฑ์ที่วางไว้ ใน ITB หรือ Instructions To Bidders (ITB) ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับวิธีการและขั้นตอนในการจัดซื้อจัดจ้าง ส่วนประเด็นวงโคจรของดาวเทียมขนาดเล็ก

ข้อกําหนดใน ITB ระบุความต้องการวงโคจรดาวเทียมขนาดเล็กเป็นแบบวงโคจรเอียง (Orbit Inclination) 30-35 องศา โดยมิได้มีการระบุเป็นวงโคจรระนาบมุมศูนย์สูตร (Equatorial Orbit) ตามที่เป็นข่าวแต่ประการใด

ดังนั้น จึงไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงวงโคจรของดาวเทียมขนาดเล็กผิดไปจากข้อกําหนด นอกจากนี้บริษัท Airbus Defense & Space SAS ได้เสนอวงโคจรดาวเทียมขนาดเล็กเป็นแบบสัมพันธ์กับดวงอาทิตย์ (Sun Synchronous Orbit: SSO) โดยมีความสามารถเช่นเดียวกับวงโคจรเอียง 30-35 องศา มาตั้งแต่ต้น ซึ่งคณะกรรมการจัดหาฯ ยอมรับข้อเสนอนี้ เนื่องจากสามารถดําเนินการได้ตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้เช่นกัน

ประธานคณะกรรมการพิจารณากระบวนการจัดหาโครงการธีออส 2 กล่าวต่อว่า สําหรับประเด็นที่ 2 ขั้นตอนการดําเนินงานของคณะกรรมการจัดหาโดยปกติทั่วไปจะปฏิบัติตามระเบียบว่าด้วยการพัสดุของสํานักงาน พัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ สทอภ. กรณีใดที่ระเบียบฯ มิได้กําหนดไว้ ต้อง เสนอขอความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหาร สทอภ. เนื่องจากอํานาจสูงสุดเป็นของกรรมการบริหาร สทอภ. ซึ่ง เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยการจัดตั้งองค์กร สทอภ. และจากการตรวจสอบพบว่าการดําเนินงานทุกขั้นตอนได้รับ การเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหาร สทอภ. แล้ว ประกอบกับก่อนการตรวจสอบมีการลงนามในสัญญาแล้ว คณะกรรมการจึงไม่มีข้อสรุปเกี่ยวกับความถูกต้องหรือคลาดเคลื่อนในการปฏิบัติตามระเบียบ เนื่องจากได้ผ่านพ้น ขั้นตอนที่อาจพิจารณาได้

ศ.พิเศษ หิรัญ กล่าวอีกว่า ส่วนประเด็นที่ 4. ผลประโยชน์ร่วมกัน Mr. Andy witt กับ Surrey Satellite Technology (UK) นั้น ในชั้นนี้คณะกรรมการฯ ได้พิจารณาเอกสารที่เกี่ยวข้องแล้ว เห็นว่าไม่สามารถระบุ ความสัมพันธ์ของบริษัท Surrey Satellite Technology (UK) กับ Mr. Andy Witts ได้ เนื่องจากไม่มีหลักฐาน ปรากฏ ประกอบกับบริษัท Surrey Satellite Technology (UK) ได้มีหนังสือยืนยันการไม่มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้อง กับ Mr. Andy Witts ในด้านผลประโยชน์ใดๆ อีกด้วย อย่างไรก็ดีหน่วยงานที่มีอํานาจหน้าที่ตรวจสอบตามกฎหมาย โดยตรงก็ยังมีดุลพินิจที่จะดําเนินการตามที่เห็นสมควรในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไปได้

นอกจากนี้ คณะกรรมการฯ ยังมีข้อเสนอแนะที่ควรดําเนินการต่อไป เพื่อให้ เกิดความโปร่งใสและป้องกันความความเข้าใจไม่ตรงกัน ในอนาคต ดังต่อไปนี้

1. สทอภ. ควรมีการระบุคุณสมบัติ และความเชี่ยวชาญเฉพาะทางในการแต่งตั้งคณะกรรมการที่เกี่ยวข้องกับการจัดหาในโครงการขนาดใหญ่ และมีมูลค่าสูง และควรจะใช้ประโยชน์จากที่ปรึกษาที่ช่วยร่าง TOR เพื่อทําความเข้าใจในความหมายของเงื่อนไขที่มีข้อกําหนดเป็นภาษาต่างประเทศ
2. สทอภ. ควรทําความเข้าใจกับคณะกรรมการที่เกี่ยวข้องกับการจัดหาโครงการที่ มีความซับซ้อนสูงและเป็นภาษาต่างประเทศ เพื่อให้เข้าใจในสาระสําคัญและรายละเอียดของโครงการ
3. สทอภ. ควรเปิดเผยข้อมูลและรายละเอียดต่างๆ ต่อผู้สังเกตการณ์ในข้อตกลงคุณธรรม เนื่องจากมีข้อกําหนดเรื่องการรักษา ความลับในข้อตกลงคุณธรรมอยู่แล้ว และควรมีการประชุมหารือกับผู้สังเกตการณ์ระหว่างการดําเนินกระบวนการ ทางพัสดุ เพื่อให้กระบวนการดําเนินการไปได้อย่างราบรื่น

แต่อีก 2 ประเด็นยังคาใจอยู่

ดร.ธีรพล กาญจนากาศ ผู้แทนคณะผู้สังเกตการณ์ ระบุว่า มี 2 ประเด็นที่ยังมีข้อกังวล คือ

• การลาออกของประธานกรรมการคณะกรรมการพิจารณากระบวนการจัดหาโครงการธีออส 2 และกรรมการอื่นอีก 3 คน จึงก่อให้เกิดข้อสงสัยว่า สามารถกระทําได้โดยชอบด้วยระเบียบ สทอภ. ว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ. 2553 หรือไม่
• การแต่งตั้งคณะกรรมการจัดหาฯ ชุดที่ 2 ประธานกรรมการคนเดิมได้รับการแต่งตั้งเป็นประธานคณะกรรมการจัดหาฯ ชุดที่ 2 อีก ครั้งหนึ่ง เพื่อดําเนินการจัดซื้อจัดจ้างต่อไป

แต่ ดร.ธีรพลก็ระบุว่า "คณะกรรมการบริหาร สอทภ. ได้เห็นชอบผลการดําเนินการดังกล่าว ข้างต้นแล้ว ทำให้คณะกรรมการพิจารณาดําเนินการฯ จึงไม่มีความเห็นสรุปต่อการปฏิบัติตามระเบียบ สทอภ. เนื่องจากผ่านพ้นขั้นตอน ที่อาจจะพิจารณาได้แล้ว"