อีลอน มัสก์ หนึ่งในผู้ใช้งาน Twitter ตัวยงที่มักเคลื่อนไหวตอบโต้วงสนทนากับผู้คนอย่างสม่ำเสมอไม่แพ้ใคร หากย้อนกลับไปช่วงท้ายปี 2021 หนึ่งในทวิตที่กลายเป็นเรื่องร้อนในสังคมโซเชียลสหรัฐฯ คงหนีไม่พ้นการเปิดประเด็นเรื่อง 'อิสระในการแสดงความคิดเห็นบน Twitter' โดย Elon Musk ที่คิดว่าการควบคุมหัวข้อสนทนาและการกีดกันบางบัญชีนั้นไม่เป็นไปตามศักยภาพในฐานะ Platform for Free Speech 

การเปิดประเด็นครั้งนั้นนำไปสู่การตั้งคำถามที่ดูติดตลกของมัสก์ที่ว่า “Should I Buy Twitter?” แต่ใครจะรู้ว่าการเข้าซื้อกิจการ Twitter นั้นจะเกิดขึ้นจริง บทความนี้พาย้อนเรื่องราวมหากาพย์และพาผู้อ่านฉุกคิดตามทัศนะของผู้เขียนไปพร้อมกัน

จาก “ไอเดีย Free Speech” สู่ “การเข้าซื้อบริษัทโซเชียลมีเดีย”

มัสก์เริ่มต้นติดต่อกับบอร์ด Twitter เป็นการส่วนตัว รวมถึงเพื่อนของเขาและ แจ๊ค ดอร์ซีย์ ผู้ร่วมก่อตั้ง Twitter พอต้นปี 2022 มัสก์เริ่มเข้าซื้อหุ้นเป็นงวดๆ จนกลายเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ที่สุดอย่างรวดเร็วในเดือนเมษายน หลังจากเข้าซื้อหุ้น 9% หรือ 73.5 ล้านหุ้นหรือประมาณ 3 พันล้านดอลลาร์

และเป็นไปตามคาดหมาย เมื่อความจริงจังต่อการแปรรูป Twitter นั้นเกิดเป็นดีลเข้าซื้อ Twitter ในมูลค่า 44 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ หรือประมาณ 1.65 ล้านล้านบาท ภายหลังที่ดีลถูกเปิดเผยสู่สาธารณะ มัสก์ และTwitter กลายเป็นจุดสนใจของทั้งโลก เรียกได้ว่าเป็น “ดีลประวัติศาสตร์” เลยก็ว่าได้ 

ถึงแม้ช่วงระหว่างการเจรจาจะมีปัญหากระทบกระทั่งต่อซีอีโอและบอร์ดบริษัทในขณะนั้น ทำให้ดีลยืดเยื้อ ไม่ว่าจะเป็นการขู่ยุติข้อตกลงโดยกล่าวหาว่า Twitter ปฏิเสธที่จะให้ข้อมูลที่เขาขอเกี่ยวกับบัญชีบอท ทาง Twitter เอง ตอบโต้ด้วยการฟ้องกลับ เพื่อบังคับข้อตกลงให้ผ่านการเจรจาร่วมกันโดยศาลและผู้พิพากษาเดลาแวร์ ยืนยันให้มัสก์เลิกเล่นตุกติก โดยให้เวลาทั้งสองฝ่ายจนถึง 28 ตุลาคม เพื่อปิดข้อตกลง

26 ตุลาคม มัสก์แสดงสัญญะของบทสรุปโดยการโพสต์วิดีโอตนเองยกอ่างล้างจานกำลังเดินเข้าสู่สำนักงานใหญ่ Twitter ตามด้วยการปลดซีอีโอพร้อมบอร์ดบริหารในวันถัดมา พร้อมประกาศกร้าวแผนการลดขนาดองค์กรที่สร้างความกังวลแก่พนักงาน Twitter ถ้วนทั่วกัน 

 “The Bird is Freed”

พื้นที่เสรี ตัวตนบนโลก Twitter 

Twitter หนึ่งในแพลตฟอร์มออนไลน์ทรงอิทธิพลทางสังคมทั่วโลก ด้วยรูปแบบการใช้งานที่ง่าย กฎเกณฑ์การใช้งานค่อนข้างเปิดอิสระ ทำให้ผู้ใช้สามารถสมัครบัญชีได้อย่างง่ายดายเพียงการยืนยันข้อมูลไม่กี่ขั้นตอน และไม่จำเป็นต้องเปิดเผยข้อมูลเพื่อสร้างโปรไฟล์ 

Twitter จึงเป็นพื้นที่ของผู้ใช้งานเฉพาะกลุ่ม เต็มไปด้วยกลุ่มคนคอเดียวกัน พูดคุยกันจากทุกทิศทาง เป็นที่นิยมสำหรับการพูดคุยอย่างดุเดือดและติดขอบสนามเหตุการณ์บ้านเมืองมากกว่าแพลตฟอร์มอื่นๆ 

Twitter เป็นเหมือนจัตุรัสกลางเมือง เป็นสิ่งสำคัญมากที่ทุกคนจะสามารถแสดงความคิดเห็นได้อย่างเสรีภายใต้กฎหมาย - มัสก์

หากมองในมุมการใช้งานเชิงสังคมและการเมือง Twitter ถูกมองว่าเป็นพื้นที่ที่มีความเสรีนิยม ทำให้ในขณะเดียวกัน Twitter ถูกกล่าวหาว่าเซ็นเซอร์มุมมองอนุรักษ์นิยมมากเกินไป ปิดกั้นเนื้อหาทางการเมือง แนวคิดการเมืองสุดโต่ง หรือล่าสุดที่แบนบัญชีของอดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัล ทรัมป์ เนื่องจากการทวิตข้อความที่ Twitter กล่าวว่ามีเนื้อหาจุดประกายความขัดแย้งในสังคม  

จุดนี้ทำให้ มัสก์ หนักแน่นกับความคิดว่า Twitter ควรเป็นพื้นที่ที่ทุกคนสามารถแสดงความคิดเห็นได้อย่างเสรี (ที่แท้จริง) โดยไม่ถูกกีดกัน โดยมัสก์เองถือเป็น Active User ตัวจริง ที่มักแสดงความเห็นทางเศรษฐกิจและสังคมบนพื้นฐานความเห็นส่วนอย่างเปิดเผย ซึ่งเขาคิดว่าไม่ควรมีใครถูกแบนเพียงเพราะเป็นความเห็นทางการเมืองแบบสุดโต่ง

ภายหลังการปิดดีล เขาก็เริ่มต้นทวิตถึงการจัดตั้งสภาควบคุมเนื้อหา (Content moderation council) ที่จะทำหน้าที่ชั่งน้ำหนักเนื้อหาในประเด็นต่างๆ ที่อ่อนไหวหรือก่อนจะหยุดสถานะใช้งานของบัญชีใคร นอกจากนี้ ‘บัญชีบอทและโพสต์ที่มีเนื้อหาสแปม’ เป็นอีกหนึ่งประเด็นที่มัสก์หมกมุ่นตั้งแต่ช่วงการเจรจา มัสก์วิจารณ์กระบวนการยืนยันตัวตนภายในของ Twitter มาโดยตลอดว่าเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดบัญชีบอท 

“เพื่อพยายามช่วยเหลือมนุษยชาติที่ผมรัก Twitter จะต้องกลายกลายเป็นแหล่งข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้องที่สุด นั่นคือภารกิจของเรา” หนึ่งในทวิตของมัสก์ที่เปิดการถกเถียงจากสาธารณชนไม่ใช่น้อยว่า ถูกต้องสำหรับใคร และต่างอย่างไรกับกระบวนการเดิม  

Twitter จะเป็นอย่างไรต่อไป ? 

ภายใต้การนำของมัสก์ ตามที่ได้พูดไว้ เบื้องต้นจะมีกฎเกณฑ์ในการลดเนื้อหาที่เป็นอันตรายและให้ผู้คนสามารถเลือกประเภทของโพสต์ที่ต้องการดู  ตามด้วยแนวทางการอัพเดท Twitter Blue เวอร์ชันใหม่ ที่จะมาพร้อมกับการตรวจสอบบัญชีและมอบเครื่องหมายถูกสีฟ้า ในราคา 8 เหรียญต่อเดือน 

cr. The Verge- Everyone knows you paid to be verified on Twitter 

การจับโมเดล Subscription หรือ Twitter Blue คือ จุดสนใจหลักของมัสก์มาก เพราะเป็นบริการที่สร้างรายได้ให้กับ Twitter ในช่วงไตรมาสแรกๆ หลังจากเปิดให้บริการ เป็นเป้าหมายที่มัสก์เองต้องการให้แพลตฟอร์มพึ่งพาผู้โฆษณาน้อยลงและปั้นให้เป็นส่วนที่สร้างรายได้แก่บริษัท 

อย่างไรก็ตามหลายคนห่วงว่า เป้าหมายสร้างพื้นที่ Free Speech ที่แท้จริงตามอุดมคติของมัสก์อาจนำไปสู่ Toxic Content และการส่งต่อข้อมูลผิดๆ ที่รุนแรงขึ้นหรือไม่ หรือร้ายแรงกว่านั้นอาจกระตุ้นความขัดแย้งในสังคมหรือไม่ นอกจากนี้การเรียกค่าใช้จ่ายต่อเดือนอาจไม่ได้ผลตามที่มัสก์คาด แต่กลับกีดกันให้ผู้ใช้งานเบื่อหน่ายและหันไปใช้แพลตฟอร์มอื่นๆ หรือ Twitter อาจจุดประกายให้เทรนด์ของการยืนยันตัวตนด้วยการชำระเงินก็อาจเป็นได้

ดูเหมือนว่า’ดีลประวัติศาสตร์’ จะยังเต็มไปด้วยความวุ่นวาย มัสก์และพนักงานหลายชีวิต ยังต้องเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงภายในองค์กร ที่เข้มงวดและการสั่งการที่เด็ดขาดให้พนักงานทำงานหนัก ภายหลังการปลดผู้บริหารและพนักงานไปเกือบครึ่ง มัสก์ยังเดินหน้าปรับขนาดองค์กร ให้พนักงานเลือกระหว่างทุ่มเทสร้าง Twitter โฉมใหม่หรือรับเงินและลาออกไป ซึ่งผลที่ตาม คือ พนักงานมากกว่าครึ่งเลือกอย่างหลัง ตามการรายงานของสำนักข่าวต่างประเทศที่ระบุล่าสุดว่า ปัจจุบันเหลือพนักงานราว 3,000 คนหรือต่ำกว่านั้น จากเดิมที่มีราว 7,500 คน 

ผู้ใช้เริ่มตั้งคำาถามว่า Twitter จะดำเนินการต่อได้อย่างไรหลังจากที่ลดจำนวนพนักงานลงอย่างมหาศาลในเวลาอันสั้นและกระทบโดยตรงกับทีมเทคโนโลยีของบริษัท เกิดกระแส #RIPTwitter #GoodbyeTwitter ผู้ใช้เริ่มพูดกันถึงการย้ายไปยังแอปฯ ต่อเนื่อง

การเปลี่ยนแปลงที่หวังไว้อาจไม่ง่ายเหมือนการเข้าซื้อบริษัท แผนการปรับปรุงสู่ Twitter 2.0 ตามอุดมคติของมัสก์ยังค่อนข้างคลุมเครือ Twitter หลังจากจะเปลี่ยนไปอย่างไร จะยังเป็น Twitter ที่เรารู้จักอยู่หรือไม่ เราคงต้องติดตามกันต่อไป

อ้างอิงข้อมูลจาก

Two Weeks of Chaos: Inside Elon Musk’s Takeover of Twitter

Twitter safety head suggests further ‘identity verification’ beyond paid verification may later be required Head of Trust & Safety Yoel Roth

Twitter verification is the line between order and chaos

Elon Musk’s Twitter Blue with verification is now live

Musk’s ‘Hardcore’ Ultimatum Sparks Exodus, Leaving Twitter at Risk