บทความนี้เขียนโดย ผศ.ดร. ลลิตา หงษ์รัตนวงศ์

ในการเริ่มต้นสร้างธุรกิจ Startup ด้าน FinTech  ควรเริ่มต้นจากการวิเคราะห์ดังนี้

1. ค้นหาปัญหาหรือจุดเจ็บปวดของลูกค้าก่อน ด้วยการตั้งคำถามว่าทำไมปัญหานี้จึงสำคัญ มีใครบ้างที่ได้รับผลกระทบ มีใครเคยพยายามหาทางแก้ไขปัญหานี้แล้วหรือยัง ทำไมถึงยังไม่มีใครคิดหาวิธีแก้ปัญหาเลย ถ้าปัญหานี้ถูกแก้ได้แล้วจะเกิดผลลัพธ์อะไรบ้าง และถ้าปัญหานี้ไม่สามารถถูกแก้ไขได้จะเกิดอะไรขึ้น ความต้องการของลูกค้าจริงๆแล้วคืออะไร มีแอพพลิเคชั่นอะไรบ้างที่มีการใช้อยู่ทุกวันนี้ช่วยตอบสนองปัญหาเหล่านี้ ซึ่งการค้นหาปัญหาเหล่านี้จะช่วยให้เราสามารถแก้ปัญหาได้ตรงจุดที่ลูกค้าต้องการ

2. เมื่อทราบถึงปัญหาหรือจุดเจ็บปวดของลูกค้าแล้ว จากนั้นก็วางแผนแก้ไขปัญหา โดยเน้นไปที่ผลประโยชน์ที่ลูกค้าจะได้รับจากการใช้สินค้าหรือบริการผลิตภัณฑ์ของเรา โดยสินค้าหรือบริการผลิตภัณฑ์ของเรานั้นเป็นทางเลือกที่ดีกว่าสินค้าหรือบริการที่มีอยู่แล้วอย่างไร โดยสินค้าหรือบริการผลิตภัณฑ์ของเรานั้นควรจะดีกว่าสินค้าหรือบริการผลิตภัณฑ์ที่มีอยู่แล้วอย่างน้อย  10 เท่าขึ้นไป หรือมีทางเลือกอื่นที่ดีกว่านี้ที่จะพัฒนาต่อยอดไปได้อีกหรือไม่ บางครั้งอาจจะไม่จำเป็นต้องคิดอะไรขึ้นมาใหม่ แค่ลอกเลียนแบบแล้วทำให้ดีกว่าเดิมก็ได้ 

3. การเริ่มต้นลงมือแก้ไขปัญหาที่ดีที่สุดก็คือการทำ Minimal Viable Product (MVP) ซึ่งก็คือการสร้างผลิตภัณฑ์หรือบริการขึ้นมาโดยใช้การลงทุนให้น้อยที่สุดมีฟีเจอร์ในการให้บริการที่น้อยที่สุดและใช้งานง่ายที่สุดเพื่อทดสอบตลาด ว่าสามารถนำไปพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์หรือบริการได้หรือไม่ ดังนั้นวัตถุประสงค์ของ Minimal Viable Product (MVP) ก็คือการเรียนรู้แบบ Lean Startup หรือการเริ่มทำธุรกิจโดยมุ่งเน้นให้ความสำคัญกับคุณค่าหลักที่ผู้บริโภคหรือลูกค้าจะได้รับ จากนั้นก็มีการวัดผลและเรียนรู้เพื่อนำมาปรับผลิตภัณฑ์หรือบริการให้ดียิ่งๆขึ้นต่อไป

4. จากนั้นก็เริ่มพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ (Prototype) โดยใช้หลักแนวคิด Proof of Concept (POC) ซึ่งเป็นการทดลองทดสอบแนวคิดในการออกแบบหรือการทดสอบสมมติฐาน เพื่อสาธิตการใช้งานและยืนยันแนวคิดหรือทฤษฎีที่สามารถจะนำไปพัฒนาต่อยอดได้ จากนั้นจึงทำผลิตภัณฑ์ต้นแบบออกมาเพื่อให้นักนวัตกรรมสามารถเห็นการทำงานของผลิตภัณฑ์หรือบริการ การปฏิสัมพันธ์กับผลิตภัณฑ์หรือบริการจะช่วยให้ผู้พัฒนาผลิตภัณฑ์เกิดแนวคิดในการออกแบบ (Design) การนำทาง (Navigation) และการจัดวาง (Layout)  

5. เมื่อได้ผลิตภัณฑ์ต้นแบบแล้ว สิ่งสำคัญที่จะขาดไม่ได้ก็คือ เรื่องของการจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property) ได้แก่ สิทธิบัตรที่พัฒนาขึ้นเองหรือการไปซื้อสิทธิบัตรมาพัฒนาต่อ เพื่อป้องกันไม่ให้ผลิตภัณฑ์หรือบริการของเราถูกลอกเลียนแบบไป

โดยในหลักสูตร FinTech ของ Harbour Space University at UTCC ได้ให้นักศึกษาเลือกบริษัท FinTech มาคนละ 1 บริษัท เพื่อมาทำ Customer Journey หรือ การเขียนรายงานเส้นทางของผู้บริโภคตั้งแต่ก่อนจะมาเป็นลูกค้า จนถึงการเป็นลูกค้าจริงๆ ของบริษัท FinTech เหล่านี้  เพื่อให้เข้าใจถึงผลิตภัณฑ์หรือบริการของบริษัท FinTech เหล่านี้มากยิ่งขึ้นจากประสบการณ์โดยตรงของนักศึกษาเองและจากเพื่อนร่วมชั้น ยกตัวอย่างเช่น ในเรื่องของการจ่ายเงินหรือโอนเงินระหว่างประเทศ ถึงแม้ธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยหลายแห่งจะสามารถให้บริการโอนเงินระหว่างประเทศได้แล้ว แต่ก็ยังมีหลายประเทศที่ธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยยังไม่สามารถให้บริการได้ครอบคลุมถึง ดังนั้นธุรกิจ FinTech อย่าง TransferWise ซึ่งเป็นบริษัท FinTech ในด้าน Payments ที่จะเข้ามาช่วยแก้ปัญหาในการโอนเงินระหว่างประเทศโดยมีค่าธรรมเนียมที่ถูกและสามารถโอนเงินให้กับผู้รับปลายทางในต่างประเทศได้อย่างรวดเร็ว การจ่ายเงินสามารถเลือกจ่ายได้ทั้ง บัตรเครดิตและบัตรเดบิต หรือการโอนเงินเข้าบัญชีธนาคารโดยตรง หรือการใช้ QR Code เพื่อทำการจ่ายเงิน ส่วนผู้รับก็สามารถเลือกได้ว่าจะให้ผู้รับไปรับเงินที่สาขาของ Western Union ที่ผู้รับสะดวก หรือจะรับเงินโอนเข้าบัญชีธนาคารโดยตรง ซึ่งผู้โอนเงินจะต้องยืนยันตัวตนในระบบการจ่ายเงินนี้ เช่น การอัพโหลดบัตรประจำตัวประชาชนและถ่ายภาพเซลฟี่ หรือสามารถไปยืนยันตัวตนที่สาขาของ Western Union ที่ผู้โอนสะดวกก็ได้ 

ข้อมูลเกี่ยวกับผู้สอน อาจารย์ Martin Pasek จาก Harbour Space University at UTCC โดย Martin เคยทำงานเป็นผู้บริหารระดับสูงในวาณิชธนกิจ ทั้ง JP Morgan และ Credit Suisse โดยระดมทุนให้กลับบริษัทต่างๆหลากหลายอุตสาหกรรมมามากกว่า 20 ปี และในปัจจุบันเขาได้ระดมทุนให้กับบริษัทเทคโนโลยีที่เขาก่อตั้งเอง ร่วมก่อตั้ง เป็นผู้บริหารและหรือให้คำปรึกษา มาแล้วหลายล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ Martin ได้ช่วยผู้ก่อตั้งและผู้บริหารระดับสูงของบริษัทเทคโนโลยีเหล่านี้ในการวางแผนกลยุทธ์การจัดหาเงิน การประมาณการทางการเงิน การวางแผนสร้างแบบจำลองในการจัดทำทะเบียนผู้ถือหุ้น การทำแผนนำเสนอนักลงทุนเพื่อให้ได้เงินทุนสนับสนุน การคำนวณมูลค่าของกิจการ การประชาสัมพันธ์เชิญชวนนักลงทุนให้มาร่วมลงทุนในกิจการเหล่านี้ เป็นต้น

บทความนี้เขียนโดย ผศ.ดร. ลลิตา หงษ์รัตนวงศ์