กระแส Generative AI กำลังพัดผ่านโลกธุรกิจ สร้างความหวังให้กับ CEO ว่า AI จะกลายเป็นกุญแจไขความลับสู่โอกาสใหม่ๆ ช่วยให้การตัดสินใจแม่นยำ และวางแผนธุรกิจได้อย่างชาญฉลาดยิ่งขึ้น โดย CEO ของ OpenAI, Sam Altman ได้กล่าวไว้ว่า “เรากำลังก้าวเข้าสู่ยุคทองของความเป็นไปได้ของมนุษย์” สำหรับผู้นำธุรกิจ แนวคิดที่จะใช้ gen AI ในการวางแผนกลยุทธ์นั้นเป็นสิ่งที่น่าสนใจอย่างยิ่ง โดยบางคนคาดหวังว่า AI จะสามารถค้นพบโอกาสทางธุรกิจใหม่ ๆ ได้

อย่างไรก็ตาม เบื้องหลังภาพความหวัง AI เปรียบเสมือนดาบสองคม หากไม่รู้จักข้อจำกัด และวิธีใช้งานอย่างถูกต้อง AI ก็อาจนำไปสู่หายนะได้เช่นกัน คำถามสำคัญคือ เรากำลังประเมินความสามารถของ AI สูงเกินไปหรือไม่? และ AI จะสามารถช่วยเหลือในด้านใดของการวางแผนกลยุทธ์? บทความนี้จะตอบคำถามเหล่านี้ผ่านกรณีศึกษาสองกรณีเกี่ยวกับการใช้ gen AI ในการวางแผนกลยุทธ์
ทลายกำแพงมุมมองเดิมๆ มองหาโอกาสใหม่ กับ Gen AI
Keith ซีอีโอของบริษัทวิจัยเกษตรกรรม Trident กำลังเผชิญกับความท้าทายในระบุปัญหากลยุทธ์ที่สำคัญของบริษัท เนื่องจากทีมงานของเขาล้วนเป็นนักวิทยาศาสตร์ ซึ่งก่อให้เกิด “อคติทางความคิด” ที่มองประเด็นต่างๆ ผ่านมุมมองของคนในแวดวงเดียวกัน Keith เล็งเห็นโอกาสในการใช้ Gen AI เพื่อก้าวข้ามข้อจำกัดนี้ และสงสัยว่า AI จะช่วยให้เขามองปัญหานี้จากมุมมองที่กว้างขึ้นได้หรือไม่ โดยผลลัพธ์ที่ได้จากการใช้ AI ชี้ให้เห็นถึงปัจจัยสำคัญที่ทีมงานมองข้ามไป ได้แก่
- มุมมองที่กว้างขึ้น: Gen AI ได้ระบุแผนกลยุทธ์ 9 ข้อ ตัวอย่างเช่น ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี การเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบ ความต้องการของลูกค้า เป็นสิ่งที่ทีมของ Keith ไม่ได้พิจารณา ขณะเดียวกัน AI พลาดในบางประเด็น เช่น จำนวนสาขาและความสามารถในการทำกำไร นี่แสดงให้เห็นว่า Gen AI สามารถช่วยขยายมุมมองได้ แต่ยังไม่สามารถแทนที่ความรู้เฉพาะทางของทีมได้
- การทำนายอนาคต: ถึงแม้ Gen AI จะไม่สามารถทำนายอนาคตได้แม่นยำ เนื่องจากถูกฝึกด้วยข้อมูลในอดีต แต่เมื่อถูกตั้งคำถามในลักษณะที่เหมาะสม เช่น "ปัจจัยใดที่จะส่งผลต่อความต้องการในอนาคต" AI สามารถช่วยกระตุ้นความคิดโดยระบุปัจจัยสำคัญที่มีผลต่อธุรกิจได้ เช่น การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการเติบโตของประชากรโลก
บทเรียนของ Keith สะท้อนให้เห็นว่า Gen AI เปรียบเสมือน "กระจกสะท้อนมุมมองใหม่" ช่วยให้มองเห็นจุดบอดในความคิดที่มองข้ามไป นำไปสู่การปรับกลยุทธ์ให้สอดคล้องกับโลกที่กำลังเปลี่ยนแปลง
GenAI กุญแจป้องกันการ Disruption
Angeline ซีอีโอของ Fitzroy Cemetery and Crematorium องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรที่ดูแลสุสานและจัดบริการทางพิธีศพต่าง ๆ โดย Angeline จัดการประชุมวางแผนกลยุทธ์กับทีมบริหารเพื่อพิจารณาแนวโน้มในอุตสาหกรรมและหาทางรับมือผ่านการเตรียมแผนกลยุทธ์ระยะยาว 5 ปี ท่ามกลางกระแส Disruption ในอุตสาหกรรม ทั้งจากพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป ความกังวลด้านสิ่งแวดล้อม และข้อจำกัดด้านพื้นที่
บริษัทได้วางแผนแนวโน้มสำคัญสำหรับการปรับตัวในอุตสาหกรรม เช่น การเปลี่ยนจากการฝังศพเป็นการเผาศพ การขยายบริการด้านโสตทัศนูปกรณ์ และความต้องการที่เพิ่มขึ้นในบริการจัดเลี้ยง และได้ใช้ AI ด้วยข้อสงสงสัยว่า Gen AI จะช่วยให้ได้แนวคิดใหม่ ๆ สำหรับอนาคตได้อย่างไร
ผลลัพธ์ของการใช้ Gen AI:
- มุมมองเพิ่มเติม: AI ได้เพิ่มแนวโน้มที่น่าสนใจเพิ่มเติมได้แก่ การสนับสนุนด้านสุขภาพจิตและการจัดการความโศกเศร้า การเปลี่ยนแปลงด้านประชากร และ ความโปร่งใสด้านราคา เนื่องจากผู้สูงอายุมีความอ่อนไหวในด้านราคา ซึ่งช่วยให้ทีมสามารถขยายการวางแผนเชิงกลยุทธ์ได้อย่างรอบด้านมากขึ้น
- การรับมือกับการขาดแคลนที่ดิน: AI ได้เสนอแนวคิดที่หลากหลาย ตั้งแต่การใช้ตึกสูงเป็นที่ฝังศพ ไปจนถึงการ สร้างป่ารำลึกแทนสุสานแบบดั้งเดิม และอื่นๆ
อย่างไรก็ตาม ข้อเสนอแนะบางอย่าง ของ AI เช่น การใช้ในโตรเจนเหลวในการแช่แข็งร่าง หรือ ส่งอัฐิไปยังอวกาศ ยังไม่สามารถทำได้จริงในปัจจุบัน ทั้งหมดนี้ชี้ให้เห็นว่า AI เป็นเสมือนนักวิเคราะห์ที่ช่วยยืนยันแนวโน้ม และจุดประกายไอเดียใหม่ๆ แต่ CEO เองต้องเป็นผู้ใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และตัดสินใจ
CEO จะใช้ Gen AI อย่างไร ให้เกิดประโยชน์สูงสุด?
- AI คือเครื่องมือไม่ใช่คำตอบ : AI ช่วยวิเคราะห์ข้อมูล ประมวลผล และนำเสนอมุมมองใหม่ๆ แต่ CEO ยังคงเป็นผู้ตัดสินใจ
- AI ทำงานได้ดีกับคำถามที่ชัดเจน: ยิ่งป้อนข้อมูลที่เฉพาะเจาะจง ผลลัพธ์ที่ได้ยิ่งแม่นยำ
- AI ไม่สามารถทดแทนประสบการณ์ได้: ถึงแม้ AI จะเรียนรู้จากข้อมูลในอดีต แต่การตัดสินใจที่ซับซ้อนต้องอาศัยประสบการณ์และวิจารณญาณของมนุษย์
- AI มีข้อจำกัดด้านจริยธรรม: AI บางอย่าง อาจขัดต่อกฎหมายหรือจริยธรรม ซึ่ง CEO จะต้องเป็นผู้พิจารณาอย่างรอบคอบ
Gen AI กำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว จะยิ่งฉลาด และเข้าใจบริบทมากขึ้นในอนาคต ซึ่งจะช่วยให้ CEO วางแผนกลยุทธ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม กุญแจสู่ความสำเร็จ ไม่ได้อยู่ที่ AI เพียงอย่างเดียว แต่อยู่ที่วิสัยทัศน์ และความสามารถ ในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีของผู้นำ ที่จะสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันในยุคที่ AI เข้ามามีบทบาทมากขึ้นต่อไป
อ้างอิง: hbr