กับดักนวัตกรรม ตอนที่ 2: ว่าด้วยเรื่องของ Budget งบประมาณ | Techsauce

กับดักนวัตกรรม ตอนที่ 2: ว่าด้วยเรื่องของ Budget งบประมาณ

Budget (งบประมาณ) มาจากคำว่า bougette ในภาษาฝรั่งเศสที่แปลว่า ถุงหนัง ซึ่งหมายถึงถุงที่ไว้เก็บเงินทองไว้ใช้จ่ายนั่นเอง หากเวลาต้องเดินทางไกล เงินในถุงมีเท่าไร ก็สามารถใช้จ่ายได้ไม่เกินนั้น ไม่มีการใช้บัตรเครดิตอย่างในปัจจุบัน ตอนนี้งบประมาณจึงถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการควบคุมการใช้จ่ายของแต่ละแผนก แต่ละส่วนงานไม่ให้ใช้จ่ายเกินที่วางแผนไว้ ซึ่งในการดำเนินการแบบปกติก็มีประโยชน์มากมาย เช่น ช่วยทำให้วางแผนการจัดหาเงิน และบริหารเงินง่าย ทำให้ค่าใช้จ่ายไม่บานปลาย และยังถูกใช้เป็นเครื่องมือในการควบคุมทิศทางของบริษัทอีกด้วย โดยการสนับสนุนโครงการที่เป็นนโยบายของบริษัท และตัดค่าใช้จ่ายในโครงการที่ไม่ใช่ทิศทางของบริษัท

แต่กระบวนการทำแผนงบประมาณก็สร้างปัญหามากมายเช่นกัน (โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวกับการสร้างนวัตกรรม)

  •  ถ้าต้องการทำงบประมาณอย่างจริงจัง ก็จะต้องใช้ทรัพยากรอย่างมหาศาลในการเตรียมข้อมูล และวางแผน จึงอาจจะไม่คุ้มค่า
  • ปกติจึงมีการตั้งเป้างบประมาณโดยอาศัยข้อมูลของงบประมาณจากปีก่อนเป็นฐาน และใช้เป็นงบประมาณขั้นต่ำในปีถัดไป ซึ่งแย่ตรงที่ไม่ได้สะท้อนถึงแผนการทำงานเลย แค่ทำให้ผ่านๆ ไป
  • นอกจากนี้ เวลาใช้งบประมาณไม่หมด ผู้บริหารระดับสูงก็มักเลือกที่จะตัดงบประมาณในปีถัดไปให้เหลือเพียงงบประมาณที่ใช้ในปีก่อนหน้า ทำให้ผู้ใช้งบประมาณมีแรงจูงใจที่จะใช้งบประมาณให้หมดตามที่วางแผนไว้ ทำให้งบประมาณถูกใช้อย่างสิ้นเปลืองโดยเฉพาะยามใกล้สิ้นปีงบประมาณ
  • เนื่องจากงบประมาณมักเกิดจากการจัดสรรทรัพยากรที่มีจำกัด จึงทำกันอย่างอลุ้มอล่วย เพื่อแบ่งเค้กของทรัพยากรกัน จึงไม่ได้สะท้อนถึงความจำเป็นตามภาพรวม มักขึ้นอยู่กับความสามารถของเจ้าของงบประมาณในการชักจูง หรือเล่นการเมือง
  • ด้วยความที่งบประมาณมีต้นทุนในการจัดเตรียมสูง และยังยากลำบากในการได้อนุมัติ หรือเปลี่ยนแปลง จึงมักทำเพียงปีละครั้ง หรือไตรมาสละครั้ง ซึ่งไม่สะท้อนตลาดที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วในยุคนี้
  • เนื่องจากมีรายละเอียดมากมาย ผู้บริหารระดับสูงไม่สามารถที่จะลงรายละเอียดได้ เวลาเกิดปัญหาเช่นต้องตัดงบ ก็จะเลือกตัดรวมๆ เช่น ตัดงบค่าเดินทางทั้งหมด โดยไม่ได้ดูว่าอะไรจำเป็น ไม่จำเป็น
  • ดังนั้น งบประมาณ คือ ภาพลวงตาที่ผู้บริหารรู้สึกว่ามีความสามารถในการควบคุม แต่จริงๆ แล้วกลับไม่ใช่ มันมักเป็นเพียงสิ่งที่ทำให้พนักงานในบริษัททำงานอย่างยากลำบากเสียเป็นส่วนใหญ่

ในขอบเขตของการพัฒนานวัตกรรม งบประมาณยิ่งส่งผลร้ายขึ้นทวีคูณ โดยเฉพาะบริษัทที่ไม่มีการบริหารและวางแผนงบประมาณที่ดี เพราะ

  • นวัตกรรมมักเป็นสิ่งที่ไม่รู้รายละเอียดล่วงหน้า อาศัยไอเดีย การค้นคว้า ทดลอง และทำไปเรื่อยๆ ถึงรู้ข้อมูลเพิ่มต้น ถึงจะค่อยๆ รู้ว่าต้องทำอะไรต่อใช้ และต้องใช้เงินแค่ไหน หากต้องระบุล่วงหน้าให้ชัดเจน และต้องไม่ใช้เงินเกิน เงินขาด แทบจะเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้
  • นวัตกรรมมักไม่ใช่เรื่องที่ทำคนเดียวได้ จะทำให้สำเร็จมักต้องอาศัยความร่วมมือร่วมแรงจากหลายๆ ฝ่าย หากอยู่ดีๆ ฝ่ายหนึ่งคิดนวัตกรรมได้ การที่จะไปขอแรงจากฝ่ายอื่นโดยไม่มีงบประมาณ แทบจะทำไม่ได้ง่ายๆ
  • และด้วยความที่นวัตกรรมเป็นเรื่องมักทำกันเป็นทีม ที่ประกอบด้วยคนจากหลายๆ ส่วนงาน ทำให้การวางแผนงบประมาณทำได้ยาก เพราะงบประมาณมักจะทำเป็นระดับฝ่าย มากกว่าเป็นระดับทีม

ที่จึงเป็นสาเหตุที่หนังสืออย่าง Implementing Beyond Budgeting: Unlocking the Performance Potential พยายามนำเสนอแนวทางในการปฏิบัติงานที่ก้าวข้ามการวางแผนงบประมาณแบบเดิมๆ โดยการนำเสนอ 12 Beyond Budget Principles โดยหลักการหลายๆ อันจะคล้ายกันกับ Agile Management แต่จะมุ่งเน้นในส่วนของงบประมาณ โดยให้ลดความสำคัญของงบประมาณลง ให้อิสระให้การใช้จ่ายมากขึ้น โดยใช้ความโปร่งใสในการควบคุมแทน และปลูกฝังความคิดการใช้จ่ายตามความจำเป็นแทน
.
กล่าวโดยสรุปว่า ถ้าหากคุณอยากเปลี่ยนองค์กรของคุณให้สามารถสร้างสรรค์นวัตกรรมได้ อย่าเอาระบบงบประมาณแบบเข้มงวดมาผูกมัด เพราะมันจะกลายเป็นสิ่งที่ขัดขวางนวัตกรรมครับ
ที่มา: bbrt

บทความนี้เป็น Guest Post โดย ณัฐ เหลืองนฤมิตชัย

ลงทะเบียนเข้าสู่ระบบ เพื่ออ่านบทความฟรีไม่จำกัด

No comment

RELATED ARTICLE

Responsive image

มรดกแนวคิด Steve Jobs ที่ส่งต่อถึง Tim Cook เบื้องหลังความยิ่งใหญ่ของ Apple

Tim Cook ยกหนึ่งคำสอนล้ำค่าในการทำงานจาก Steve Job ที่ทำให้ Apple เป็นหนึ่งในบริษัทชั้นนำของโลก ในด้านการส่งเสริมนวัตกรรมและความคิดสร้างสรรค์ภายในองค์กร นั่นก็คือ ‘ทุกคนสามารถสร้าง...

Responsive image

ทำไมองค์กรต้องมี ‘Innovation Culture’ พื้นฐานที่ขาดไม่ได้ถ้าอยากสร้างนวัตกรรม

ในบทความนี้ Techsauce ขอพาผู้อ่านไปรู้จักคำว่า Innovation Culture หรือ วัฒนธรรมนวัตกรรม อีกฟันเฟืองสำคัญของการสร้างนวัตกรรมองค์กรที่ขาดไปไม่ได้...

Responsive image

เจาะกลยุทธ์ ‘ปรับแต่ไม่เปลี่ยน’ ที่ IKEA ร้านเฟอร์นิเจอร์เก่าแก่เอาตัวรอดในยุคดิจิทัล

กลยุทธสำคัญอย่าง ‘ปรับแต่ไม่เปลี่ยน’ ที่ทำให้ IKEA สามารถรักษาเอกลักษณ์อันโดดเด่นของบริษัท ไปพร้อมกับการปรับตัวท่ามกลางความเปลี่ยนแปลง...